De stelling: 733. J. van Woerden, Ede, tweezet (Kc7, Dg5, Th4, Th6, Le1, Pa3, Pf4, d2, f3; Kd4, Tc3, Te3, La1, Lh3, Pb2, a6, c4, e6, e4, g7). Sleutelzet van de tweezet is: 1. Pd3! Er dreigt nu 2. Dd8 mat. Dit paard kan op vijf manieren genomen worden. Op 1. … Tcxd3 komt er 2. Pc2 mat en op 1. … Texd3 2. Txe4 mat. Verder komt er na 1. … Pxd3 2. dxe3 mat. Ook een pion kan het paard nemen: 1. … cxd3 2. dxc3 mat. Blijft over dat de koning nog naar d3 gaat, dan volgt 2. Dxe3 mat. Van Woerden zou Van Woerden niet zijn als hij niet nog wat extra’s inbouwde. Op 1. … e5 kan de dreiging niet doorgaan en volgt er 2. Td6 mat. Een mooi klassiek probleem, al is er -de componist miste hem waarschijnlijk- ook nog een modern tintje aan. Op 1. … Ted3 komt in het schijnspel, het spel voordat de sleutelzet is uitgevoerd, een ander mat, namelijk 2. Pe2. We kunnen dus spreken van een matverandering. Geen hoogdraver, maar gewoon een leuk probleem voor oplossers.734. J. van Woerden, Ede, tweezet (Ka4, Df4, Tg4, Tg5, La5, Lh1, Pc6, Pd1, c5, d4, e2; Kc4, Dd8, Tc2, Te8, Le1, Lg6, Pa1, Pb7, a2, c7, d2, f7). Evenals bij het vorige probleem ligt er een variant gereed. Hier is dat 1. … Dxd4, waarop 2. Dxd4 mat is. Het probleem heeft een ingebouwde verleiding: 1. De5? Er dreigt dan 2. Pe3 mat. Op 1. … Dxg5 komt dan 2. Ld5 mat, op 1. … Tc3 2. Pb2 mat, op 1. … Txe5 2. Pxe5 mat, op 1. … Pxa5 2. Pxa5 mat en op 1. … Pxc5 schaak 2. Dxc5 mat. Zwart weerlegt de verleiding met 1. … Lf2! De oplossing van de tweezet is 1. Df1! Een bekend idee, wit verandert van batterij. Stond de dame eerst in de horizontale batterij op de vierde lijn, na de sleutelzet is dit de diagonaal f1-c4 geworden. De witte matdreiging is 1. e4 mat. Een mooie variant is 1. … Dxd4. De zet lijkt geen parade omdat de dame toch gepend staat, maar als wit de dreiging uitvoert raakt deze wel ontpend en kan de dame op d3 worden tussen geplaatst. Op 1. … Dxd4 komt ten opzichte van het schijnspel een nieuw mat: 2. Txd4. Op 1. … Df6 komt er 2. Ld5 mat. Dit mat kwam in de verleiding na een andere zet van zwart, hier spreekt men van paradeverandering. Ook paradeverandering zien we na 1. …T xe2, waarna 2. Pe5 mat terugkeert. Op 1. … Te3 komt 2. Pxe3 mat en op 1. … Tc3 2. Pb2 mat. Mooi is dat op 1. … Te4 2. e3 mat kan. Op 1. … Lxd3 komt er 2. exd3 mat. Ook mooi dat op 1. … Le4 2. Pe3 mat gaat. We zien dus tussen de bedrijven door op e4 een Grimshaw verschijnen. Een Grimshaw is een wederzijdse loper-toreninterferentie. Op 1. … Pxc5 schaak komt een nieuw mat: 2. Txc5. Mooi batterijspel, keurige Grimshaw, moderne tintjes van zowel mat- als paradeveranderingen.

Nieuw probleem
Omdat er de laatste tijd nogal veel is op te lossen in het schaken deze keer maar één partijstelling ter oplossing voor de deelnemers aan de ladderwedstrijd. De opgave van diagram 767 luidt: Hoe wint zwart de witte dame? Geef de zetten weer, zodat blijkt dat de dame is gewonnen. Oplossingen zijn welkom tot over drie weken bij Henk Prins, Reinenweer 42, 3363 XR Sliedrecht (hprins@solcon.nl). De goede oplossing levert twee punten op.