Inspecteurs tevreden over eerste werkdag
De wapeninspecteurs van de Verenigde Naties waren woensdagavond tevreden over hun eerste werkdag in Irak. Achtervolgd door hordes buitenlandse journalisten brachten de inspecteurs verrassingsbezoeken aan een teststation voor raketten en een fabriek waar Irak mogelijk werkt aan een atoombom. Over hun bevindingen deden de wapeninspecteurs geen mededelingen.
Negen VN-auto’s verlieten Bagdad woensdagmorgen. Zes auto’s reden naar het teststation al-Rafah, 40 kilometer ten westen van Bagdad. Op basis van Amerikaanse satellietfoto’s vermoedden de inspecteurs dat Irak daar raketten heeft getest die verder kunnen reiken dan 150 kilometer. Dat zou in strijd zijn met resoluties van de VN-Veiligheidsraad. De inspecteurs bleven ruim vijf uur binnen.
De bestemming van de drie overige auto’s was een fabriek van het ministerie van Industrie op 10 kilometer ten oosten van Bagdad. Volgens Irak worden er motoren gemaakt voor fabrieken en raffinaderijen. Bij de inspecteurs rees in de jaren ’90 het vermoeden dat de fabriek een rol speelt in het kernwapenprogramma van Saddam Hussein.
De pers werd door de Iraakse beveiliging op beide plaatsen voor de duur van de inspecties buiten de deur gehouden. Irak werkte op de eerste dag goed mee, zei Jacques Baute, de leider van het team van nucleaire inspecteurs. „We hopen dat de Iraakse reactie van vandaag in lijn is met het toekomstige patroon van medewerking.”
Hans Blix, het hoofd van de wapeninspecteurs, noemde de hervatting van de inspecties in een interview met CNN een goed begin. Hij waarschuwde echter dat de inspecties nog maar net zijn begonnen en dat het verloop ervan best nog conflicten kan opleveren.
Het team wapeninspecteurs is nog niet op volle sterkte. Maandag kwam een voorhoede van negentien inspecteurs aan in Irak. Tegen het einde van dit jaar moeten er zo’n 100 wapeninspecteurs in het land zijn. De inspecties gaan naar verwachting maanden duren. Zo’n 900 plaatsen moeten worden onderzocht. De VN hopen zo te kunnen vaststellen of Bagdad nucleaire, chemische of biologische wapens heeft dan wel die probeert te ontwikkelen. Irak ontkent dat.
Iraakse medewerking aan de wapeninspecties is „de enige manier waarop een militair conflict in de regio kan worden voorkomen”, zei secretaris-generaal Kofi Annan van de VN woensdag tegen de Franse radio.
De Iraakse ambassadeur bij de VN, Mohammed al-Douri, zei woensdag op Radio Caïro dat „Irak niet bang is voor het werk van de inspecteurs, omdat het niets te verbergen heeft.” Wel vreest Irak dat enkele inspecteurs „problemen zullen veroorzaken waarvan de VS gebruik zullen maken om Irak aan te vallen.”
De van 7 november daterende resolutie 1441 van de VN-Veiligheidsraad verplicht Irak mee te werken aan de inspecties. Doet het land dat niet, dan zal dat „ernstige gevolgen” hebben, hoogstwaarschijnlijk in de vorm van een Amerikaanse aanval. Mocht het overigens tot een oorlog komen, dan zal Duitsland toch een beperkte helpende hand bieden aan de Amerikanen en andere NAVO-partners. De Duitse bondskanselier Schröder is verklaard tegenstander van een militaire interventie in Irak, maar hij wil het Duitse luchtruim wel openstellen voor overvliegende militaire toestellen die meedoen aan een operatie tegen Bagdad.