Voor het partijcongres, dat dinsdag afliep, had de CDU een visie op papier gezet over hoe met het DDR-verleden om te gaan. Het totalitaire karakter van het DDR-regime mag niet vergeten worden. Politieke opponenten kregen er in het partijstuk ook flink van langs. De SPD heeft de laatste jaren voor de ”Wende” te veel samengewerkt met de Oost-Duitse staatspartij SED. En de opvolger van de SED, PDS/De Linkse, heeft nooit schoon schip gemaakt in haar politieke kader, aldus de christendemocratische kritiek.Graag presenteert de CDU zich met zusterpartij CSU als moreel baken, daar waar de sociaaldemocraten in verschillende deelstaten met de „antidemocratische” oud-communisten van De Linkse in zee gaan. Maar tot schrik van enkele Oost-Duitse partijprominenten laat de CDU haar eigen DDR-verleden in de partijvisie ook links liggen. „Het lijkt alsof wij de enige partij zijn die niet meer weet dat er een Oost-CDU was”, merkte minister-president Wolfgang Böhmer van de deelstaat Saksen-Anhalt tijdens de partijconferentie op. Hij voegde daar overigens aan toe dat de CDU zich in de jaren negentig genoeg met het eigen oostverleden heeft beziggehouden.

Het kwaad was echter geschied. De Groenen eisten gisteren excuses van de CDU tegenover DDR-slachtoffers voor de meelopersrol van de Oost-CDU. De SPD zag direct haar gelijk bewezen dat de CDU het verwerkingsproces over de rol van de Oost-CDU in het DDR-regime nog niet had afgesloten: de nieuwbakken deelstaatpremier van Saksen, Stanislaw Tillich, zou zijn politieke carrière als Oost-CDU-lid hebben gebagatelliseerd, meldde de Berliner Morgenpost vorige week al.

De Oost-CDU was de grootste van de zogenaamde blokpartijen in de DDR: door de SED geduld, maar streng gecontroleerd. CDU-kenner en auteur Peter-Joachim Lapp: „Iedereen die wat hogerop wilde, maar geen SED-lid wilde worden, kwam bij een blokpartij terecht. Hun leden noemden men: blokfluiten. Door speurwerk van Der Spiegel raakte Tillich inmiddels zo in de verdrukking dat hij vorige week zijn biografie op zijn internetsite moest aanpassen. De blokfluitaffaire was geboren.

Tillichs opmerking maakte de psychologische grens tussen oost en west weer zichtbaar. Joachim Gauck, voormalig hoofd van het Stasi-archief: „Voor sommige beroepsgroepen was de druk erg groot om lid van de SED te worden. Ik heb zelf leraren of journalisten aangeraden lid van de CDU te worden.” Volgens Gauck mag de morele meetlat dus wel een stukje omlaag. Lapp benadrukt dat de CDU echter onder kritiek blijft zolang ze haar eigen verleden niet compleet blootlegt: „Wie bekleedde op welk moment welke functies en waar?”

Bij de CDU stond de eenheid op de partijdag voorop. „De CDU heeft in de DDR in het totalitaire systeem van de SED-dictatuur meegewerkt”, werd zonder discussie toegevoegd. Ook stelt de partij zich zonder meer achter Tillich.