Over een paar maanden zijn ze in volle glorie te bewonderen: de BiCQHomes. Op een grasveld aan de Cartesiusweg in Utrecht, vlak naast station Zuilen, wordt in samenwerking met NS Poort een rijtje van vijf modelwoningen gebouwd. De woningen dienen tegelijk als kantoor en werkruimte. „We zijn zelf onze eerste klant”, lacht Rens Metz, een van de initiatiefnemers van het project.Industrieel ontwerper
De directeur van innovatiebureau MetzConsult is samen met Mathijs van Dijk van Well Design -een van de ontwikkelaars van het Senseokoffiezetapparaat- de stuwende kracht achter BiCQHome. „Van huis uit zijn we beiden industrieel ontwerper. Onze doelstelling was heel snel rijtjeswoningen te kunnen vervangen. De Utrechtse wijk Lombok vormde onze inspiratie.” Deze wijk dateert uit het begin van de 20e eeuw en valt op door een groot aantal arbeiderswoningen. „In veel van die wijken zie je dat de kwaliteit terugloopt. Sommige huiseigenaren doen er alles aan om hun woning te verbeteren. Dergelijke renovaties zijn doorgaans duur en tijdrovend.”

Lastig
Bovendien blijkt het in de praktijk lastig de oude woningen qua comfort en energieverbruik op een niveau te brengen dat voldoet aan de eisen van de moderne tijd. Metz: „Je kunt sleutelen wat je wilt en je woning blijven opknappen, de resultaten blijven tegenvallen. Uiteindelijk is vervanging van het pand de enige oplossing.” En ook dat levert problemen op. De sloop en de vervangende nieuwbouw van woningen kosten veel tijd. In de praktijk vallen dergelijke oude wijken uiteindelijk toch ten prooi aan de slopershamer. De bouw van nieuwe wijken of kantoren leidt er vervolgens toe dat de bestaande sociale structuur voor altijd verloren gaat.

Sneetje Huis
„Onnodig”, vinden Metz en Van Dijk, en daarom kiezen zij voor een „geheel andere” aanpak. De ontwerpers ontwikkelden een nieuw concept, dat ze ”Sneetje Huis” noemden. Het idee is een mankerende woning uit een bestaand rijtje te slopen en in de vrijgekomen ruimte een compleet nieuw huis te schuiven. „Als een boterham bij een brood, vandaar de term Sneetje Huis.” Om dit principe op grote schaal toe te kunnen passen, is het zaak dat de omgeving zo min mogelijk overlast van deze ingreep ondervindt. Voorwaarde is dus dat het werk zo snel mogelijk kan worden uitgevoerd. Als het project eenmaal draait, is het volgens Metz en Van Dijk mogelijk de sloop van het bestaande pand en de bouw van de nieuwe woning in één week, hooguit twee weken af te ronden. „Dat is de termijn waar we naartoe willen. Dat begint door een snelle sloop met moderne technieken. Bovendien voeren we de materialen zo snel mogelijk af. Dat is in het belang van de bewoners en de buurt. Je ziet over het algemeen dat mensen in de bouw zich niet zo druk maken. Sommige projecten duren vijf maanden, acht maanden of een jaar. Dat maakt allemaal niet zo veel uit. Uiteindelijk betaalt de klant toch wel. Wij kiezen voor een efficiënte aanpak, waarbij we alle activiteiten op elkaar afstemmen.”

Stalen frames
Ook bij de bouw van de nieuwe woningen is snelheid het uitgangspunt. De basis van de nieuwbouw bestaat uit lichte stalen frames, gemaakt door de Engels-Nederlandse staalproducent Corus, het vroegere Hoogovens, nu onderdeel van het Tataconcern. „Deze frames -compleet met wanden en vloeren, met daarin de leidingen- leveren we vanuit de eigen fabriek. Pasklaar, zodat er op locatie weinig meer hoeft te gebeuren. Dit principe is prima toepasbaar in de stad. Het is erg maatvast, een voordeel gezien de beperkte ruimte die beschikbaar is. Dat is kenmerkend voor de industriële bouw: er gebeuren geen onverwachte dingen. In de normale bouw is dat vaak wel het geval.” De afgelopen tijd heeft het Utrechtse bedrijf ”Sneetje Huis” verder ontwikkeld. Het concept kan nu ook worden toegepast bij nieuwbouw. Voor die variant gebruiken de bedenkers de term ”Vroluk Wonen”, terwijl voor kantoren en bedrijfsruimtes de variant ”Vroluk Werken” is bedacht.

Belangstelling
Volgens Metz is er ondanks de economische malaise veel interesse voor het nieuwe concept. „Vooral projectontwikkelaars en woningcorporaties tonen belangstelling. Voor hen is snelheid een belangrijk aspect. Als je een blok woningen sloopt, moeten de bewoners anderhalf jaar elders worden gehuisvest. Door onze aanpak hoeven de corporaties de mensen maar korte tijd elders onderdak te bieden. Daardoor hebben ze minder extra woningen nodig.”

Nieuwsgierige particulieren moeten nog even geduld hebben. „We zijn druk bezig het concept te perfectioneren. Straks staan de modelwoningen er. Dan kunnen we de mensen wat laten zien. Op basis daarvan kunnen onze klanten een juiste keuze maken.”

Originele aanpak
Rens Metz en Mathijs van Dijk kijken met BiCQHome als relatieve nieuwkomer in de bouwwereld op een originele manier tegen de problemen van de oude stadswijken aan. Ze komen met een concept op de markt dat elders nog niet wordt toegepast. „We hebben geprobeerd een product te ontwikkelen waarmee we de problemen konden oplossen. Gekeken of we een manier konden vinden om te stoppen met al die verbeteringen, vervangingen en renovaties om vervolgens die tussenwoningen snel in één keer te vervangen. We hebben samengewerkt met studenten van de Hogeschool Utrecht, omdat die een frisse kijk hebben. We zijn een paar jaar bezig geweest onze ideeën vorm te geven en zijn nu zo ver dat we onze plannen in de praktijk kunnen brengen.”

De scherp concurrerende prijs is een van de sterke kanten van BiCQHome, beweert Metz. „Op dit moment liggen de prijzen van onze woningen iets beneden die van vergelijkbare woningen in de normale markt. Wanneer het productieproces straks volop draait, is deze industriële bouw zo’n 30 procent goedkoper dan de traditionele.” Een ander voordeel is dat de bewoners een grote inbreng hebben in de indeling. „Door de open structuur zijn er talloze mogelijkheden. In principe is de indeling uiterst flexibel. We zijn sterk gericht op de wensen van de consument.”