Sarkozy trekt nut van raketschild VS in twijfel
De Franse president Nicolas Sarkozy heeft vrijdag een bommetje gelegd onder de Amerikaanse plannen voor een raketschild in Oost-Europa. Zo’n systeem zal niets toevoegen om de veiligheid van Europa te verhogen, zei hij na een top tussen de EU en Rusland in de Franse badplaats Nice. Tsjechië reageerde onaangenaam verrast.
De Russische president Dmitri Medvedev, die met Sarkozy op een persconferentie verscheen, maakte duidelijk van harte in te stemmen met de woorden van Sarkozy. Rusland is furieus over het voornemen van de Verenigde Staten om een radarsysteem in Tsjechië en raketten in Polen te stationeren. Het heeft gedreigd in antwoord daarop zelf raketten te stationeren in zijn Oostzee-enclave Kaliningrad. Medvedev heeft Sarkozy tijdens de top echter beloofd voorlopig geen raketten te plaatsen in Kalinigrad.Afgelopen week verwierpen de VS en Rusland elkaars voorstellen om het conflict in der minne te schikken en het ziet er niet naar uit dat er een oplossing komt voordat de Amerikaanse president George Bush het veld ruimt. De plannen van zijn opvolger Barack Obama ten aanzien van het raketschild zijn nog niet bekend. Obama heeft gezegd het verstandig te vinden de mogelijkheid van zo’n systeem te overwegen, maar niet heel veel vertrouwen te hebben in de technische mogelijkheden ervan.
Washington zegt dat het systeem bedoeld is om mogelijke aanvallen van Iran af te weren. Maar Moskou ziet er een Koude Oorloginstrument in, dat af zal doen aan de afschrikkende werking van het Russische atoomarsenaal en kan worden gebruikt voor spionage.
De Tsjechische regering heeft verrast gereageerd op de Franse oproep aan Washington om de plannen voor een raketschild in Tsjechië en Polen te bevriezen. Frankrijk zou, als voorzitter van de Europese Unie, Tsjechië niet hebben geïnformeerd over het Franse standpunt, laakte de Tsjechische vicepremier Aleksandr Vondra na de Europees-Russische top in Nice. Sarkozy had geen mandaat om op te roepen de plannen te bevriezen, stelde de bewindsman.
De regeringen van Polen en Tsjechië spraken juist herhaaldelijk de hoop uit dat de nieuwe Amerikaanse president de raketplannen zal doorzetten. Het raketschild is een bilaterale zaak tussen Polen en de VS, en Rusland heeft daar niets mee te maken, zei de Poolse premier Donald Tusk donderdag.
De dialoog tussen Rusland en de EU was een paar maanden bevroren geweest als gevolg van de Russische inval in buurland Georgië in augustus. De EU brak toen besprekingen over een nieuw politiek en economisch samenwerkingsakkoord met Rusland af. Deze week besloten de ministers van Buitenlandse Zaken van de EU de draad weer op te pakken, omdat Rusland zich min of meer heeft teruggetrokken achter de linies van het begin van het conflict met Georgië.
De EU-ministers onderstreepten wel dat het hervatten van de onderhandelingen niet betekent dat daarmee de Russische invasie in Georgië is goedgepraat. Sarkozy stelde vrijdag dat Rusland „de belangrijkste” van zijn beloftes over de terugtrekking uit de voormalige Sovjetrepubliek is nagekomen, maar vroeg Medvedev toch nog om „vooruitgang.”