In Dinxperlo zijn Duitse invloeden goed zichtbaar. Bij drogisterij DA staat een reclamebord met ”Wir verkaufen aspirine” gebroederlijk naast een Nederlandse aanbieding voor shampoos en crèmes van cosmeticaproducent L’Oréal. Het Gelderse dorp ligt stijf aangedrukt tegen het Duitse Suderwick. Wie niet oplet, zit voor hij het weet in het buitenland. Slechts de stoeprand van de Heelweg scheidt de beide naties. Dat biedt een bijzonder beeld: aan de ene kant van de straat zit een slagerij, aan de overzijde een Metzgerei. Links zijn er aanbiedingen, rechts is er een Angebot. Hier verkopen ze bloemen, daar Blumen.Dinxperlo en Suderwick zijn een verenigd Europa in het klein. De inwoners doen boodschappen over de grens, werken aan de andere kant en de kinderen zitten bij elkaar op school. Onderling ontstaan vriendschappen, die soms uitlopen op een huwelijk. Op de vrijdagmarkt in Dinxperlo bieden Nederlandse en Duitse kooplieden hun producten aan. Verschil in taal is geen probleem, want vrijwel alle inwoners spreken het Nederduitse dialect, een variant van het Nedersaksisch.

Op veel fronten slaan de Suderwickers en Dinxperloërs de handen ineen. Het recentste voorbeeld is een voorstel van een Duits-Nederlandse raadscommissie om een tweetalige school op te richten. Aanleiding is het hoge aantal leerlingen op Dinxperlose basisscholen van ouders die in Duitsland wonen. Suderwick beschikt niet over een peuterspeelzaal, dus veel kinderen krijgen daarom in Nederland les. Aansluitend volgt een aanzienlijk deel de eerste twee groepen van het basisonderwijs in Dinxperlo.

Volgens wethouder Rijks van de gemeente Aalten, waar Dinxperlo onder valt, is het plan nog „zeer prematuur. De commissie opperde slechts een idee. Gemeenten hebben niet eens bevoegdheden om een school te starten, ze kunnen alleen een advies uitbrengen. Als het er echt van komt, dan duurt de uitvoering nog wel zo’n tien tot vijftien jaar.”

De realisatie van een Duits-Nederlandse school heeft veel haken en ogen, omdat het onderwijssysteem in beide landen veel verschilt, zegt de wethouder. „In Nederland zijn scholen autonoom in het bepalen van hun lesprogramma. In Duitsland heeft de overheid een grote vinger in de pap.”

Hilarisch
Wijkagent Steven van der Wal juicht het oprichten van een tweetalige school toe. Samen met zijn Duitse collega Jürgen Schütte runt hij sinds 1999 een Nederlands-Duits politiebureau in Dinxperlo. Samenwerking is positief, omdat beide agenten grensoverschrijdende bevoegdheden hebben, vindt Van der Wal. „Voorheen gebeurde het nog wel eens dat relschoppers snel de Heelweg overstaken zodra de politie in aantocht was. Wij hadden geen bevoegdheden in Duitsland, dus stonden machteloos, terwijl de boosdoeners in hun vuistje lachten.”

Door het gezamenlijke bureau staat de politie dicht bij de burger, vinden de agenten. Van der Wal: „Het is bij ons mogelijk in drie talen aangifte te doen: Engels, Nederlands en Duits. Bovendien scheelt een bureau in Dinxperlo voor Suderwickers veel tijd. Het alternatief voor hen is Bocholt, dat ligt 11 kilometer verderop.”

De samenwerking tussen de twee landen verloopt prima, hoewel de wijkagent nog wel wat verbeterpunten ziet. „Jürgen heeft minder bevoegdheden dan ik bij het verhoren van personen op dit bureau, omdat hij op buitenlands grondgebied werkt. Ook lopen wij soms tegen verschillen in wetgeving aan. Het zou fijn zijn als dat werd gelijkgetrokken.”

Werken in twee landen zorgt soms voor hilarische situaties, volgens de Dinxperloër. „Een vrachtwagen botste op de Heelweg tegen een geparkeerde personenauto aan. De vrachtauto stond op Nederlands grondgebied, de personenwagen in Duitsland. Toen hebben we ons wel even achter de oren gekrabd of de aangifte via het Nederlandse of het Duitse protocol moest verlopen.”

Verenigd Europa
Vier jaar geleden ging ook de Dinxperlose brandweer in zee met zijn Duitse collega. Een overeenkomst maakte het mogelijk dat de Nederlandse mannen als eerste uitrukken bij branden en ongelukken in Suderwick. Eén keer per jaar houden de beide korpsen een gezamenlijke oefening. Een groot struikelblok in de samenwerking is het feit dat Duitsland nog niet met het communicatiesysteem C2000 werkt, vindt postcommandant Ronald Kraan. Daarmee staan ambulancediensten, brandweer, marechaussee en politie met elkaar in verbinding. „Het is heel belangrijk dat je tijdens een ramp weet wat de ander doet. Duitsland loopt op dat gebied twintig jaar achter.”

De opening van een Duits-Nederlandse woongroep voor ouderen in januari is voor locatiemanager Ellen te Winkel van het Dr. Jenny Woon-Zorgcentrum in Dinxperlo het hoogtepunt van de grensoverschrijdende samenwerking. De negen bewoners komen te wonen op een brug die het Nederlandse verzorgingstehuis met zijn Duitse evenknie verbindt. „Een uniek project.”

En de inwoners? Staan die te juichen bij alle gezamenlijke initiatieven? De Suderwickse Hildegard Schouwenburg (71) is positief. „Grenzen spelen voor mij geen rol. Ik voel me Nederlandse en Duitse tegelijk. Op dit grensgebied wordt het verenigde Europa beleefd.”

Erik Smits (55) uit Dinxperlo ziet de eenwording van de beide dorpen liever vandaag dan morgen tot stand komen. De reden dat dit nog steeds niet is gebeurd, is volgens hem de schuld van de Nederlandse politiek. „Sommige politici spreken niet eens Duits, dan kun je samenwerking wel op je buik schrijven.”

Schouwenburg blijft nuchter. „Eenwording kan juridisch niet, omdat de landen aparte wetten hebben. Bovendien hebben Dinxperloërs en Suderwickers hun zelfstandigheid nog altijd hoog in het vaandel staan.”