Wellink: Crisis treft vooral zwaksten
De financiële crisis treft de zwakkeren op de arbeidsmarkt het hardst. Daarvoor waarschuwt president Wellink van De Nederlandsche Bank (DNB) in een gisteren gepubliceerd vraaggesprek met DNB Magazine.
„Als de werkloosheid toeneemt, komen de laaggeschoolden en de minder weerbaren het eerst in de problemen. Niet alleen op de arbeidsmarkt, maar ook op allerlei andere terreinen. Zij worden het hardst geraakt door deze crisis”, aldus Wellink. Bovendien betreft het volgens de centralebankpresident een groep die over minder financiële buffers beschikt.De Nederlandse economie als geheel kan volgens Wellink wel tegen een stootje. „We komen uit de sterkste groeiperiode in decennia, zitten op het hoogste welvaartsniveau uit onze geschiedenis.” Maar hij bestrijdt dat Nederland het beter doet dan omringende landen. „Nederland heeft een open economie, en is gevoeliger voor wat er in de buitenwereld gebeurt.”
„Ik gebruik het woord recessie niet zo graag”, zegt Wellink. Maar hij sluit niet uit dat de economie in Europa „enige krimp” zal vertonen. Aan de andere kant zal de inflatie die begin dit jaar hoog dreigde op te lopen, nu juist afnemen als gevolg van een lagere vraag naar goederen en diensten.
De Nederlandse overheid heeft een reeks maatregelen genomen om de financiële crisis te bezweren. „Maar het vertrouwen dat al die maatregelen ook echt werken, moet nog groeien”, aldus Wellink. „Echter, vroeg of laat zal in het sombere financiële landschap de zon toch echt weer doorbreken.”
Banken zullen volgens Wellink in de toekomst hun risico’s moeten beperken. Ook liggen hogere kapitaaleisen in het verschiet. De beloningen die sommige topmanagers krijgen, zijn volgens Wellink in sommige gevallen „onbehoorlijk hoog.” Er moet een beloningssysteem komen dat niet risicoverhogend werkt, vindt de DNB-topman.
Vicepremier Bos vindt het niet gepast dat lagere overheden zelf naar de rechter stappen om hun spaargeld uit IJsland terug te vorderen. Volgens hem belemmeren ze daarmee de „moeizame en complexe” onderhandelingen van de Nederlandse regering met IJsland over het terugkrijgen van alle andere tegoeden.
De provincie Noord-Holland, 22 gemeenten en een waterschapsbedrijf, die niet willen samenwerken met het Rijk, hoeven volgens Bos na afloop niet meer bij hem aan te kloppen als ze denken dat ze achter het net hebben gevist. De minister van Financiën begrijpt niet goed waarom deze lagere overheden niet samen met het kabinet willen optreden.
Juridisch doen ze wat kan, maar „de medeoverheden zouden aan het grote belang moeten denken”, zei Bos gisteren na afloop van de ministerraad. Hun actie kan volgens hem ten koste gaan van de belangen van particuliere spaarders die geld in IJsland hebben weggezet. „Liever kruipen ze voor”, zei Bos over de overheden die nu zelf naar de rechter gaan.
Daarmee „verspillen” ze mogelijkheden van een goede samenwerking, stelde hij. Het kabinet zal de juridische actie van de lagere overheden tegen IJsland blokkeren door deze bij Koninklijk Besluit te vernietigen. Bos en zijn collega Ter Horst van Binnenlandse Zaken hebben dit besluit gisteren getekend. De lagere overheden hadden al aangekondigd naar de bestuursrechter te stappen om dit aan te vechten.
De FNV komt volgende week met een plan tegen de gevolgen van de financiële crisis. De werknemersorganisatie spreekt van een breed plan van aanpak. Dat heeft de grootste vakcentrale gisteren gezegd.
Door de financiële crisis zijn de kosten voor krediet gestegen. Bedrijven kunnen daardoor minder investeren. Bovendien verliezen steeds meer consumenten hun vertrouwen in de economie. Dit begint een bedreiging voor de werkgelegenheid te vormen.