„Kerk moet oproepen tot mantelzorg”
Hulpvragers en vrijwilligers binnen kerkelijke gemeenten met elkaar in contact brengen. Met dat doel stelt de Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV) een consulent mantelzorg aan. „Als christenen moeten we ons afvragen wat God op het gebied van vrijwilligerswerk van ons vraagt.”
Kerken moeten vraag en aanbod rond het vrijwilligerswerk beter aan elkaar koppelen. Die aanbeveling deed dr. R. Kuiper, lector aan de Gereformeerde Hogeschool in Zwolle, in 2006. Achtergrond van zijn oproep was de Wet maatschappelijke ondersteuning (WMO) die de huishoudelijke hulp overhevelde vanuit de Algemene wet bijzondere ziektekosten (AWBZ) naar gemeenten. Inmiddels is de wet ruim anderhalf jaar van kracht.Omdat gemeenten streven naar kostenbesparingen raken meer hulpbehoevende burgers aangewezen op vrijwilligers. Ook binnen de kerken is dat het geval. Kerken brengen de aanbeveling om vraag en aanbod rond het vrijwilligerswerk te structureren echter nog maar mondjesmaat in praktijk, constateerde Kuiper gisteren op een bezinningsbijeenkomst over christelijke mantelzorg. „Ik ben ervan overtuigd dat het sociaal kapitaal binnen kerken beter kan worden aangeboord.”
De afgelopen jaren bezon vooral de Stuurgroep Identiteitsgebonden Vrijwilligerswerk en Mantelzorg (SIVM) zich op de vraag hoe kerkelijke mantelzorgers beter kunnen worden ondersteund. Deelnemers aan deze stuurgroep zijn onder andere de Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV), deputaatschappen van diverse kerkgenootschappen, twee gehandicaptenorganisaties en een thuiszorgorganisatie uit de gereformeerde gezindte. Gisteren werd bekend dat de SIVM zijn werk heeft ondergebracht bij de NPV, die per 1 januari een nieuwe consulent mantelzorg aanstelt in de persoon van C. C. Treurniet-van Etten. „De komende maanden moeten we nagaan hoe we het ondersteunen van mantelzorgers een plek kunnen geven binnen de NPV-organisatiestructuur”, aldus Treurniet.
De NPV beschikt al geruime tijd over regionale afdelingen voor vrijwillige thuiszorg. Treurniet: „Mogelijk kunnen de coördinatoren van deze afdelingen ertoe bijdragen dat vraag en aanbod rond het vrijwilligerswerk binnen plaatselijke kerken beter op elkaar worden afgestemd. In elk geval zullen we aan twee kanten aan het werk moeten. Overbelaste mantelzorgers zullen de weg naar de NPV-afdelingen moeten weten te vinden. Tegelijkertijd hoop ik dat de afdelingen dan over voldoende vrijwilligers zullen beschikken om de mantelzorger van dienst te kunnen zijn.”
Kerkleden kunnen niet voorbijgaan aan de nood van gemeenteleden, zoals de priester en de leviet uit de gelijkenis van de barmhartige Samaritaan, stelt Treurniet. „Als christenen moeten we ons denk ik ook afvragen wat God op het gebied van vrijwilligerswerk van ons vraagt.”
Treurniet is aangesteld voor een dag per week, voorlopig voor de duur van zes tot acht maanden. De aanstelling is mede gefinancierd door Vita Valley, een kennisorganisatie voor innovatie in de zorg. In een later stadium moet blijken of andere partijen, zoals het ministerie van Volksgezondheid, willen bijdragen aan een landelijk werkende NPV-mantelzorgconsulent, zegt Treurniet. „Voor de levensvatbaarheid is dat van groot belang.”
Diverse deelnemers aan de bezinningsbijeenkomst benadrukten gisteren dat de druk op mantelzorgers verder kan toenemen nu staatssecretaris Bussemaker opnieuw wil snijden in de AWBZ. Kuiper: „Er komt inderdaad steeds meer terecht op de schouders van vrijwilligers. Toch ben ik ervan overtuigd dat kerken door deze maatregelen nog meer in mantelzorg gaan investeren. Zie het als het visioen van een rasoptimist.”