Oost–Europese landen eisen op de top samen met Italië en Duitsland dat hun industrieën ontzien worden bij het bereiken van de ambitieuze klimaatambities van de EU. Maar de regeringsleiders uit de meeste andere lidstaten willen – financiële crisis of niet – vasthouden aan de doelen en aan het tijdpad. Dat bepaalt dat de EU in december van dit jaar heel precies afspreekt wie welk deel van de lasten voor zijn rekening neemt.Italië en Polen dreigden woensdag nog met een veto, maar hun weerstand werd gebroken toen de andere landen toegaven rekening te zullen houden met de specifieke omstandigheden in elk land. Ook zal er in december bij unanimiteit beslist worden, dus niemand kan tegen zijn wil gedwongen worden.

Dat brengt tegelijkertijd een probleem met zich mee, want vooral de Poolse regering heeft de afgelopen jaren tijdens EU–toppen niet geschroomd keihard op te komen voor het eigen belang en heeft daarbij de dreiging van een veto meermalen gehanteerd. Polen vierde de uitkomst donderdag als een overwinning.

De Franse president Nicolas Sarkozy, dit halfjaar voorzitter van de Europese Unie, had zwaar ingezet op het vasthouden aan het oorspronkelijke tijdschema. De EU sprak vorig jaar af om in 2020 20 procent minder van het broeikasgas CO2 uit te stoten, 20 procent zuiniger te zijn met energie en 20 procent van de energiebehoefte te halen uit duurzame energie als zon, wind en water.

Op de scheidslijn van klimaat en economische belangen ligt ook het plan van de EU–leiders om te kijken naar steun aan de Europese auto–industrie. Die wordt mogelijk benadeeld nu Amerikaanse autofabrikanten gunstige leningen ter waarde van in totaal 25 miljard dollar van de Amerikaanse overheid kunnen krijgen.

„Kunnen we onze Europese auto–industrie nog vragen schonere auto’s te produceren zonder dat wij er iets tegenover stellen?", vroeg Sarkozy zich donderdag af. EU–landen en het Europees Parlement werken momenteel aan strengere zuinigheidseisen voor personenwagens. Maar de Europese autobranche klaagt dat ze door de huidige economische malaise en teruglopende verkopen nauwelijks nog nieuwe modellen kan ontwikkelen.

Het gevreesde overslaan van de financiële crisis op de reële economie was woensdag al het hoofdthema van de EU–top geweest. De regeringsleiders namen de maatregelen over van de eurozone (garant staan voor leningen tussen banken en kapitaalinjecties in noodlijdende banken) en beslisten tot strenger toezicht op de financiële sector. In november wil de EU samen met de belangrijkste industrielanden komen tot een nieuw wereldwijd financieel systeem.