„Namens de leiding van de al-Aqsa Martelaren Brigades delen wij mee dat alle aanvallen in Israël worden beëindigd als de Israëlische troepen zich uit onze gebieden hebben teruggetrokken”, aldus de organisatie, die banden heeft met de al-Fatah-beweging van de Palestijnse leider Yasser Arafat.

De al-Aqsa Martelaren Brigades worden verdacht van een groot aantal aanslagen. De organisatie heeft onder meer de verantwoordelijkheid opgeëist voor de aanslag in de kibboets Metzer, waar zondag vijf Israëliërs, onder wie twee kinderen en hun moeder, zijn gedood. Een Palestijn die ervan wordt verdacht die aanslag te hebben georganiseerd, heeft zich eerder donderdag overgegeven aan het Israëlische leger nadat het zijn huis in Tulkarem had omsingeld.

In de verklaring van al-Aqsa wordt niets gezegd over de militante Palestijnse organisaties Hamas en Islamitische Jihad. Die zijn eveneens verantwoordelijk voor een groot aantal bloedige aanslagen.

Israël heeft een akkoord vrijwel direct verworpen. Volgens de Israëlische autoriteiten worden de troepen alleen de Palestijnse steden in gestuurd omdat Palestijnse terroristen van daaruit aanslagen plegen. „Als die ophouden, hebben we geen reden meer om er te zijn”, zei een woordvoerder van premier Sharon.

Het Israëlische leger gebruikt Palestijnse burgers nog altijd als menselijke schild, ook al heeft het hooggerechtshof dat in augustus verboden. Dat zegt de Israëlische mensenrechtenorganisatie B’tselem in een donderdag verschenen rapport. Het leger zegt een onderzoek te hebben ingesteld.

Het gaat om de zogeheten burenprocedure: het leger maakt jacht op een Palestijnse extremist, omsingelt diens huis en stuurt een willekeurige omwonende naar binnen om de bewoner ertoe te bewegen zonder geweld naar buiten te komen. De kans op geweld zou zo minder groot zijn dan wanneer soldaten het huis zouden betreden.

In het rapport beschrijft B’tselem een aantal gevallen waarin het leger de verboden praktijk zou hebben toegepast. Khaled Kamil, een Palestijn uit Jenin op de Westelijke Jordaanoever, vertelt bijvoorbeeld hoe hij afgelopen zaterdag werd gedwongen te helpen bij de jacht op Iyad Sawalha, een kopstuk van de Islamitische Jihad.

Kamil werd naar eigen zeggen gedwongen het huis van Sawalha binnen te gaan en hem ertoe over te halen zich over te geven. „Ik ging naar binnen. Het was donker en ik kon niets zien. Een van de soldaten stond bij de muur en richtte zijn geweer op me. Ik riep naar Iyad.” Sawalha weigerde zich over te geven, waarop een vuurgevecht ontstond dat vijf uur duurde en waarbij Sawalha uiteindelijk om het leven kwam. Kamil bleef ongedeerd.

Anders verging het de 19-jarige Nidal Daraghmeh, die op 14 augustus door het Israëlische leger in een kogelvrij vest werd gehesen en de opdracht kreeg het huis binnen te gaan van de invalide Hamas-leider Nasser Jerar in het dorp Tubas op de Westelijke Jordaanoever. Op weg naar het huis werd Daraghmeh in zijn hoofd geschoten. Hij overleed ter plaatse.

Vier dagen na de dood van Daraghmeh verbood het Israëlische hooggerechtshof het inzetten van burgers als menselijke schilden. Desondanks onderzoekt het leger naar eigen zeggen ongeveer dertig gevallen waarin het toch zou zijn gebeurd.

Israël zal nooit een militaire overwinning behalen in het conflict met de Palestijnen en moet zich desnoods zonder een politiek akkoord terugtrekken uit de bezette Palestijnse gebieden. Dat zegt Amram Mitzna, een van de belangrijkste kandidaat-leiders van de Arbeiderspartij bij de Israëlische parlementsverkiezingen van 28 januari.

Volgens Mitzna moet Israël zich bezighouden met het aanpakken van de economische problemen waar het mee te kampen heeft. Die zouden voor een groot deel terug te voeren zijn op de bezetting van de Palestijnse gebieden en het handhaven van Joodse nederzettingen op de Westoever en in de Gazastrook.

De kandidaat-leider van de Arbeiderspartij zei in een toespraak donderdag dat hij geen coalitie wil vormen met de rechtse Likud-partij en dat als de Arbeiderspartij met hem als leider de verkiezingen wint, hij op korte termijn de vredesbesprekingen met de Palestijnen zal hervatten. „Israël kan niet 3,5 miljoen Palestijnen zijn wil opleggen. Beide zijden moeten tot de conclusie komen dat geweld geen oplossing is. Zowel de Israëlische als de Palestijnse bevolking is moegestreden”, aldus Mitzna.

De Arbeiderspartij kiest op 19 november een nieuwe leider. Volgens een opiniepeiling van de krant Yediot Ahronot is Mitzna maakt grote kans de strijd om het partijleiderschap te winnen van de huidige partijbaas, oud-minister van defensie Binyamin Ben-Eliezer. De 57-jarige Mitzna is sinds 1993 burgemeester van Haifa.