D66-leider Pechtold en SP-Kamerlid Van Raak probeerden de minister-president woensdagavond, in het Kamerdebat over de begroting van Algemene Zaken, tot zo’n gedachtewisseling te verleiden. Volgens hen is het nu het goede moment om in de politiek te spreken over de rol en het functioneren van het staatshoofd. Voordat prins Willem-Alexander het stokje overneemt van zijn moeder zouden kabinet en Tweede Kamer een heldere visie moeten ontwikkelen op welk type vorst zij willen hebben, betoogde Pechtold.Balkenende liet merken daar weinig voor te voelen. Als de Kamer er behoefte aan heeft, wil hij met het parlement in principe over elk onderwerp in debat, maar zelf zal hij er, voor zover het de monarchie betreft, geen initiatief toe nemen. Ook markeerde hij alvast zijn eigen positie in een eventueel toekomstig debat: „Ik ben zeer tevreden over het functioneren van ons staatshoofd. Van mij hoeft daarin niets te veranderen.”

Ook andere voorstellen met betrekking tot het Koninklijk Huis konden woensdagavond niet op instemming van de premier rekenen. Zo wilde PVV-Kamerlid Brinkman de uitkeringen voor de Oranjes onder de loon- en inkomstenbelasting brengen en vroeg het CDA of er bij het Haagse Paleis Noordeinde geen wisseling van de wacht kan komen zoals bij Buckingham Palace in Londen.

Over de embargoregeling rond Prinsjesdag wordt binnenskamers nog druk overlegd, zo bleek woensdagavond. Tot die tijd houdt Balkenende zijn kruit droog. Het idee van sommige fracties om het nieuws over Prinsjesdag al bekend te maken zodra het kabinet, meestal eind augustus, daarover overeenstemming heeft, stuit bij hem op bezwaren. „Dat holt de derde dinsdag in september uit.”

Volgens Van Raak is dat helemaal niet het geval. „Als het concrete beleid al bekend is, kan de Troonrede veel spannender worden. Die hoeft dan geen droge opsomming van voornemens te zijn, maar kan een visionair betoog worden over wat het kabinet in grote lijnen wil bereiken.”

PvdA-Kamerlid Timmer kreeg van Balkenende de toezegging dat hij met de NOS zal praten over de invulling van het wekelijkse vraaggesprek met de premier. Volgens Timmer kan dat gesprek boeiender en relevanter gemaakt worden als ook burgers de kans krijgen enkele vragen aan de minister-president te stellen.