Polygame migranten die langer dan vijftien jaar in Nederland wonen, kunnen volgens de huidige wetgeving een Nederlands paspoort krijgen. Staatssecretaris Albayrak van Justitie gaat een einde maken aan die mogelijkheid, zo kondigde ze gistermiddag aan tijdens het wekelijkse vragenuurtje in de Tweede Kamer.CDA-Kamerlid Van Toorenburg had Albayrak en staatssecretaris Bijleveld van Binnenlandse Zaken naar de Kamer geroepen naar aanleiding van berichtgeving over polygamie. Alleen al in Amsterdam staan 173 mensen geregistreerd met twee huwelijken. Ze zijn getrouwd in een land waar polygamie is toegestaan, zoals Marokko. Van de 173 kregen er 31 de Nederlandse nationaliteit.

„Onacceptabel”, zei staatssecretaris Albayrak. Ze benadrukte dat polygamie in Nederland verboden is. Volgens haar worden geen mensen toegelaten en genaturaliseerd als ze meerdere echtgenotes hebben, omdat dat in strijd is met de inburgeringseisen.

Een uitzondering geldt echter voor mensen die via de zogeheten optieregeling Nederlander willen worden. Zij hoeven geen inburgeringstoets af te leggen. De overheid gaat ervan uit dat deze buitenlanders al zijn ingeburgerd, omdat ze meer dan vijftien jaar in Nederland wonen.

Een maas in de wet, gaf Albayrak toe. „Dat gaan we zeer snel ongedaan maken.” Voortaan zullen bigamisten niet meer via de optieregeling de Nederlandse nationaliteit verkrijgen, zo beloofde ze.

De bewindsvrouw kondigde ook een onderzoek aan naar de vraag of in het buitenland gesloten polygame huwelijken in Nederland automatisch erkenning moeten krijgen. Het gaat om een complex probleem, aangezien er zaken als erfrecht en alimentatie meespelen. De desbetreffende echtgenotes zouden namelijk indien Nederland het polygame huwelijk niet erkent, bepaalde rechten verliezen.

De Kamer toonde zich gisteren verontrust over het aantal polygame migranten. „Het moet niet veel gekker worden”, zei CDA’er Van Toorenburg. „Dat bigamie en polygamie, strafbare feiten, gewoon keurig in de gemeentelijke basisadministratie staan, is niet te accepteren.”

Staatssecretaris Bijleveld weigert echter een einde te maken aan het registreren van polygame huwelijken. Volgens haar biedt registratie juist „belangrijke informatie” om beleid te kunnen voeren, bijvoorbeeld voor het verstrekken van het Nederlanderschap, maar ook bij kwesties rond erfrecht en alimentatie.

Uitleg

POLYGAMIE: Onder polygamie wordt een huwelijk met meer dan één partner verstaan. Het aantal partners is niet begrensd, maar in de meeste gevallen betreft het mannen die getrouwd zijn met twee vrouwen, wat ook wel veelwijverij heet. Bij twee vrouwen wordt ook wel van bigamie gesproken. Het is ook mogelijk dat een vrouw meerdere mannen heeft, maar dat gebeurde vooral vroeger in het Verre Oosten.is0

NEDERLANDERSCHAP: Immigranten kunnen op twee manieren Nederlander worden. Zij die naturaliseren moeten eerst inburgeren en mogen niet meer dan één partner hebben. Mensen die al langer in Nederland wonen kunnen echter ook versneld een paspoort krijgen via een zogeheten optie. Zij hoeven niet in te burgeren, maar moeten wel aan bepaalde voorwaarden voldoen. Zo moeten ze in Nederland geboren zijn. Wettelijk is echter niet bepaald dat zij niet polygaam mogen zijn, waardoor het tot nog toe mogelijk is dat iemand Nederlander wordt op het moment dat hij al polygaam is.

FREQUENTIE: Het is niet duidelijk hoeveel polygamisten er precies zijn in Nederland, omdat alleen de gemeente Amsterdam hen registreert. Daar staan op dit moment 173 personen geregistreerd met twee huwelijken. Van hen hebben er 31 de Nederlandse identiteit gekregen. Twee mannen hebben zelfs drie vrouwen. Het Centraal Bureau voor de Statistiek verwacht dat er in heel Nederland vele honderden mannen met meer vrouwen zijn ingeschreven.

MAROKKO: Verreweg de meeste polygamisten in Nederland zijn volgens het CBS moslims van Marokkaanse oorsprong. In Marokko is het polygame huwelijk toegestaan, maar een enkele jaren geleden ingevoerde familiewet heeft de voorwaarden wel strenger gemaakt. Zo is het verplicht dat de eerste vrouw met het huwelijk instemt en dat de man zijn vrouwen financieel kan onderhouden. Bovendien moet er een objectieve rechtvaardiging zijn voor het extra huwelijk.

ISLAM: In de islam is polygamie niet verboden, als het althans een man met meerdere vrouwen betreft. De tegenovergestelde situatie is in islamitische landen ondenkbaar. Ook een man kan niet willekeurig met een onbeperkt aantal vrouwen trouwen. De voorwaarden verschillen per regio –de situatie in Marokko is anders dan die in bijvoorbeeld Egypte– maar de Koran stelt in soera 4:3 een maximum in van vier vrouwen, op voorwaarde dat de vrouwen gelijk worden behandeld. Alleen voor de profeet Mohammed gold blijkens soera 33 een uitzondering: hij mocht volgens de traditie met maximaal negen vrouwen tegelijk getrouwd zijn.