Tante Nans op de gans brengt geld in het laatje
Tante Nans zat op een gans. Rije rije rije in een wagentje. De teksten staan op de lichting kinderpostzegels uit 1963. Sinds 1948 gaan scholieren voor het goede doel met zegels en kaarten langs de deur; dinsdag voor de zestigste keer.
De blauwe postzegel met tante Nans op een gans, 4 cent waard + 4 cent toeslag voor het goede doel, vormde een onderdeel van een serie met het thema kinderrijmpjes. Ontwerper was A. Horodisch-Garman.Tal van onderwerpen passeerden de achterliggende decennia de revue. Kind en dier. Kinderen in klederdracht. Kind en muziek. „Alles wat de kinderen bezighoudt, kan op de postzegels worden afgebeeld”, zegt Angélique Klifford van de Stichting Kinderpostzegels Nederland.
Opvallend is de serie kinderpostzegels uit 1972. Daarop prijken de drie prinsen Willem-Alexander, Johan-Friso en Constantijn. Hun vader, prins Claus, maakte de foto’s.
Ook dinsdag had de start van de kinderpostzegelactie een koninklijk tintje. Ter ere van het zestig jaar postzegelverkoop door kinderen kocht koningin Beatrix vanmorgen aan de voordeur van Paleis Huis ten Bosch de eerste zegels.
Zo’n 240.000 kinderen uit de groepen 7 en 8 van de Nederlandse basisscholen gaan met kinderpostzegels en kaarten langs de deur. Jaarlijks doet ongeveer 70 procent van de scholen mee.
De kinderen weten zo’n 2,2 miljoen klanten te bereiken. De opbrengst schommelt de laatste jaren rond de 8,5 miljoen euro.
Sinds 1992 gaan kinderen tijdens de actie niet meer met contant geld langs de deur. Klanten kunnen aangeven of ze per acceptgiro of via automatische incasso willen betalen. „Voor leraren betekent dat een stuk minder rompslomp. Bovendien kan het gevaarlijk zijn dat kinderen in met name de steden met contant geld op zak lopen”, zegt Klifford.
De kinderpostzegelactie is een blijvertje, daar twijfelt Klifford niet aan. „Kinderen vinden het leuk om langs de deuren te gaan en met mensen in contact te komen. Ze vinden het spannend om iets te verkopen.”
Ieder jaar is de opbrengst bestemd voor goede doelen, waarbij kinderen een rol spelen. Dit jaar gaat er geld naar de financiering van een antipestmethode op Nederlandse scholen. Verder krijgen arme kinderen uit Senegal een gift waardoor zij naar school kunnen.
Vanaf 1948 gaan schoolkinderen zelf met kinderpostzegels langs de deur. De actie in vier plaatsen in Nederland, bedacht door onderwijzer G. Verheul uit Waarder, leverde het verrassende bedrag van 35.000 gulden (bijna 16.000 euro) op.
Kinderpostzegels dateren in Nederland vanaf 1924. Toen viel het Koninklijk Besluit om postzegels met een toeslag voor „het misdeelde kind” uit te geven. Volwassen vrijwilligers gingen er de boer mee op.
Ook in de geschiedenis van de kinderpostzegelacties vormt de Tweede Wereldoorlog een zwarte bladzijde. In 1942, 1943 en 1944 werden er geen kinderpostzegels uitgegeven. „Mensen waren zó bezig met hun eigen leed dat ze er niet zo veel in zagen om te gaan collecteren.”