Burgemeester Fritz Schramma heeft de afgelopen dagen opgeroepen tot de „geweldloze stillegging” van het congres. De gemeenteraadsfractie ”Pro Köln” belegt vandaag en morgen deze conferentie.De burgemeester kent deze partij goed genoeg om te weten wat voor bezoekers bij een actie van Pro Köln te verwachten zijn. Het hele extreem rechtse netwerk uit Europa heeft toegezegd te komen: de Belgische extreem rechtse partij Vlaams Blok, de Oostenrijkse Vrijheidspartij (FPÖ) van Jörg Haider en het Front National van Jean-Marie le Pen. Hoewel de leus van het congres, ”Nein zur Kölner Großmoschee”, ongetwijfeld ook steun van sommige Nederlandse politici zal krijgen, zwijgt de internetpagina van Pro Köln hierover.

Een groep Turkse moslims heeft eind vorige maand vergunning gekregen een van de grootste moskeeën in Duitsland te bouwen. Het gebedshuis krijgt een koepel van 37 meter hoog en twee minaretten van elk 55 meter. In zijn omvang en uitstraling zal het gebouw zeker gaan concurreren met de Keulse dom. Deze rooms-katholieke kathedraal is de grootste van Duitsland en een van de grootste van Europa. Er werd niet voor niets meer dan 600 jaar aan gebouwd.

De Turkse moskee moet evenzeer een „architectonisch meesterwerk” worden. Men verwacht dat niet alleen de 120.000 moslims in de stad gebruikmaken van het gebedshuis, maar dat ook busladingen met toeristen een kijkje komen nemen.

En juist dit laatste steekt veel Duitsers. Met de dom heeft de stad een symbool van het christelijke Europa. Zo’n nieuwe trekpleister in Keulen maakt de religieuze en culturele verschuiving wel heel zichtbaar. De christelijke dom is ook iets van het verleden, de moskee onderstreept daarentegen een vitale islam in het oude avondland. In Duitsland wonen naar schatting 3,2 miljoen moslims, van wie meer dan de helft van Turkse komaf.

Het gebouw zal niet alleen worden gebruikt voor religieuze samenkomsten, maar ook voor taal- en integratiecursussen. Er is zelfs 600 vierkante meter voor sportdoeleinden gereserveerd. In totaal beslaat het gebouw 16.000 vierkante meter. „We bouwen hier voor alle Keulenaren, niet alleen voor de moslims”, verzekerde voorzitter Sadi Arslan van de Turks-islamitische beweging in Keulen.

De christendemocratische CDU-fractie in de Keulse raad stemde eind augustus tegen de vergunning voor de moskee. Samen met het rechtse Pro Köln was de partij de enige. „Wij willen wel een moskee”, zei CDU-voorzitter Jürgen Hollstein, „maar niet deze moskee.”

Vanuit de kerken is terughoudend gereageerd. De voorzitter van de protestantse Evangelische Kirche in de Keulse regio, Nikolaus Schneider, zei in de media te hopen dat de vrijheid voor Duitse moslims zou leiden tot openlijke kerkbouw in Turkije.

De rooms-katholieke kardinaal Joachim Meisner nam het donderdag in een interview op voor de moslims in Duitsland. „De kerk zet zich in voor het grote goed van godsdienstvrijheid.”

Tegelijk vroeg hij of er in het huidige Paulusjaar meer vrijheid zou kunnen komen voor christenen in de Turkse stad Tarsus. Veel pelgrims bezoeken de geboortestad van de apostel, maar er zijn nog steeds problemen rond het gebruik van de kerk. „Wij willen graag precies weten waarmee de christenen in Turkije en de pelgrims in de sporen van de apostel Paulus kunnen rekenen”, aldus Meisner. „Daarbij gaat het om hetzelfde grondrecht als bij de bouw van een moskee.”

Organisaties als Pro Köln spreken niet van grondrechten, maar geven vooral lucht aan hun weerstand tegen de islam en zijn symbolen. In Europa heeft het aangekondigde anti-islamiseringscongres echter zo veel weerstand opgeroepen, dat niemand meer durft te voorspellen hoeveel tegendemonstranten te verwachten zijn. De politie rekent met 10.000, maar de burgemeester verwachtte er wel 40.000. In Vlaanderen bijvoorbeeld roept de Linkse Socialistische Partij mensen op mee te reizen naar Keulen en daar te demonstreren voor ”Banen, geen racisme”. Met de ondersteuning van de moskee heeft dit natuurlijk niets te maken.

Burgemeester Fritz Schramma zei donderdag voor de Keulse radio dat hij duidelijk wilde maken dat de „grote meerderheid van de bevolking dit zogenaamde congres hier niet hebben wil. Die ziet Keulen als een multiculturele stad. Al vele eeuwen is hier plaats voor christenen, moslims, joden, andere religies en ook voor niet-gelovigen.”