Georgië kan blij zijn met bezoek NAVO
Toen Georgië in april in Boekarest de belofte kreeg ooit NAVO-lid te kunnen worden, werd er onder diplomaten nog wel gezegd dat die toezegging verschillend kon worden uitgelegd. Sinds het bezoek van de 26 NAVO-ambassadeurs aan Tbilisi deze week is er geen grond meer voor die twijfel.
Het zal misschien nog een paar jaar duren, maar het moet raar lopen wil het lidmaatschap Georgië ontgaan. NAVO-secretaris-generaal De Hoop Scheffer heeft de belofte deze week op allerlei manieren herhaald. In een toespraak die hij dinsdag hield op de universiteit van Tbilisi leek het wel of het bondgenootschap door het Georgisch-Russische conflict alleen maar vastbeslotener was geworden om „uiteindelijk” ook Georgië toe te laten.Om die toetreding te stroomlijnen, werd deze week in de hoofdstad Tbilisi een speciale NAVO-Georgische Commissie ingesteld. Dat betekent dat de Georgische ambassadeur in Brussel vanaf nu met grote regelmaat zal aanschuiven bij zijn 26 NAVO-collega’s. Dat is natuurlijk een mooie positie voor een land dat officieel nog niet eens kandidaat-lid is.
Voordat Georgië daadwerkelijk toetreedt, moet het nog veel werk verzetten. De democratische ontwikkeling van het land staat pas in de kinderschoenen. En een vreedzame oplossing van grensgeschillen lijkt verder weg dan ooit. Toch kan Georgië alleen maar blij zijn met de signalen die deze week zijn afgegeven.
Dit is precies tegengesteld aan wat veel waarnemers de afgelopen weken na het Georgisch-Russische conflict zeiden. Analisten stelden dat de kans dat Georgië tot de NAVO toetreedt „natuurlijk niet groter is geworden”, zoals de Leidse hoogleraar Van Staten onlangs in deze krant.
In het bezoek aan Georgië viel niet alleen de vriendelijke toon van de Nederlandse NAVO-chef op. Dat de ambassadeurs van alle 26 NAVO-lidstaten er gezamenlijk op bezoek gingen, was ook al een signaal. Nu zijn deze excursies niet uniek. Het diplomatieke corps reist ook wel eens naar de operatiegebieden in Afghanistan en Kosovo. Dit bezoek was ook al voor de zomer gepland.
Toch bestond niet de indruk dat de NAVO de excursie bewust een laag profiel wilde geven. Integendeel, een speciaal ontworpen logo bezorgde het bezoek juist een extra uithangbord. De NAVO had dus een missie in Georgië. Ze wilde uitdragen dat de organisatie solidair is met het land.
Het bondgenootschap ging zelfs zo ver in zijn steun, dat De Hoop Scheffer openlijk de Europese Unie bekritiseerde omdat die Rusland te veel tegemoet was gekomen. In een gesprek met The Financial Times noemde hij het „onacceptabel” en „moeilijk te slikken” dat EU-voorzitter Sarkozy toestond dat Rusland zo veel troepen achterliet in Zuid-Ossetië en Abchazië. Moskou zal wel hebben gegrinnikt bij deze opmerkingen. De EU en de NAVO bestaan grotendeels uit dezelfde lidstaten, maar zijn het toch niet eens.
De relatie met Moskou is trouwens sowieso een uitdaging voor de NAVO. Rusland beleeft een toewenden naar Tbilisi als een afkeren van Moskou. De NAVO vindt dat in principe elk land dat de democratie en mensenrechten op orde heeft, zou kunnen toetreden. Vriendschap met zowel Georgië als Rusland blijft daarom het ideaal.
Maar de Russen zien de NAVO nog steeds als een (potentiële) vijand. Dat er straaljagers van NAVO-lidstaten over de Baltische staten vliegen en Amerikaanse militairen rondlopen op bases in Roemenië, ziet Moskou als „troepenbeweging aan onze grenzen.” En dat de NAVO een nieuwe commissie met Georgië start terwijl de NAVO-Russische Raad deze zomer werd bevroren, geeft voor Moskou aan hoe de vlag erbij hangt.
„Ruzie met de Russen is het laatste waar we op uit zijn”, zei een hoge diplomaat bij de NAVO op verzoek van anonimiteit tegen deze krant. „Maar zij kunnen niet hun denkwijze aan ons opleggen.” Dat dit laatste inderdaad niet werkt, is deze week duidelijk geworden. Toch blijft het de vraag hoe de NAVO de relaties met Moskou weer gaat ontdooien. Met een Russische winter voor de deur, zal dit nog een hele klus zijn.