Russische president Poetin op bliksembezoek naar Brussel
De Russische president Poetin maakt maandag zijn opwachting in Brussel voor een top met de Europese Unie. Europa is vooral gespitst op afspraken over de enclave Kaliningrad, maar diplomaten in Brussel spreken veelbetekenend van balanceren op een koord als het gaat om de verdere samenwerking met de Russen.
Het staatsbezoek dat de Russische president op 13 en 14 november zou brengen aan Nederland is uitgesteld.
De agenda van de halfjaarlijkse bijeenkomst, in mei was in Moskou de vorige top, is indrukwekkend lang, terwijl er maar weinig tijd is. Poetin arriveert tegen enen en iets meer dan drie uur later is er al een persconferentie voorzien.
Echt uitlopen kan de bijeenkomst niet, omdat Poetin ook nog een ontmoeting heeft met NAVO-secretaris-generaal Robertson in het plaatselijke Hiltonhotel, waar de president zolang ’resideert’. Daarna moet hij voor een beleefdheidsbezoek tevens naar de Belgische premier Verhofstadt.
Eigenlijk zou de top in Kopenhagen plaatsvinden, maar wegens een Tsjetsjeens congres in de Deense hoofdstad vlak na de dramatische gijzelingsactie door Tsjetsjeense rebellen in Moskou, dreigde Poetin weg te blijven. Brussel bleek voor beide partijen een aanvaardbaar alternatief. Denemarken is momenteel EU-voorzitter.
De kwestie-Tsjetsjenië staat maandag op de agenda, maar diplomaten voorspellen een moeizame discussie. De Unie heeft al herhaalde malen haar zorg geuit over de humanitaire situatie in Tsjetsjenië en aangedrongen op een politieke oplossing van het conflict via onderhandelingen. Moskou wijst steevast elk contact met de Tsjetsjeense rebellen af. De manier waarop de Russen een einde maakten aan de gijzelingsactie, waarbij onder de gijzelaars meer dan honderd doden vielen door het gebruik van gas, is echter voor de Europese delegatie geen discussiepunt.
De Europese delegatie, die wordt geleid door de Deense premier Rasmussen, mikt op een akkoord over een actieplan tegen het terrorisme. Dat plan voorziet onder meer in de uitwisseling van informatie over leden van terroristische netwerken en financiële transacties.
De Unie wil ook nog dit jaar met Rusland een terugkeerregeling over Russische illegalen die in West-Europa tegen de lamp zijn gelopen. Een oplossing voor de kwestie-Kaliningrad is de Unie echter het meest dierbaar en wordt wel beschouwd als een testcase voor de relatie met Moskou.
De Russische enclave aan de Oostzee zal na de toetreding van Polen en Litouwen tot de Unie in 2004 geheel omsingeld zijn door EU-gebied. Moskou weigert de door Brussel voorgestelde visumachtige verplichtingen voor Russen die op en neer willen reizen in eigen land. Een oplossing, die voorziet in vereenvoudigde pasjes en uitgifteregels plus de mogelijke aanleg van een hogesnelheidsspoorverbinding door Litouwen, ligt volgens diplomaten binnen handbereik. Vrijdag gaf een ingewijde commissiefunctionaris echter toe dat Litouwen, het belangrijkste transitland, nog dwarsligt.