De leiders namen ook een Amerikaans voorstel aan om de veiligheidsmaatregelen voor miljoenen scheepscontainers aan te scherpen, cockpitdeuren in lijntoestellen te versterken en het toezicht op de grenzen te verbeteren. Zij riepen de Wereldbank en het Internationale Monetaire Fonds op tot evaluatie van de inspanningen van landen om te voorkomen dat geld wordt doorgesluisd naar terroristen.

Daarnaast werd opgeroepen tot afschaffing van de landbouwsubsidies die boeren beschermen tegen de druk van de internationale markt. Veel landen, waaronder Mexico, hebben de VS, Europese landen en Japan bekritiseerd voor hun protectionisme.

De verklaringen werden afgelegd nadat de ministers van Buitenlandse Zaken en daarna de staatshoofden van de APEC-landen dagenlang hadden gesproken over de invloed van het terrorisme op de economie.

De ontwikkeling van kernwapens door Noord-Korea en de dreigende oorlog tegen Irak door de VS vormden belangrijke gespreksonderwerpen in Mexico, maar haalden niet de hoofdverklaring. Noord-Korea werd echter in een afzonderlijk document opgeroepen te stoppen met zijn nucleaire wapenprogramma.

In de APEC-landen woont 40 procent van de wereldbevolking. Zij produceren 60 procent van het bruto nationaal product wereldwijd. Tot prominente deelnemers van de tweedaagse top behoorden de Amerikaanse president Bush, zijn Chinese ambtgenoot Jiang Zemin, president Megawati Soekarnoputri van Indonesië en de premiers Chrétien (Canada) en Koizumi (Japan).

Het ministerie van Buitenlandse Zaken scherpte vrijdag de reisadviezen voor landen in Zuidoost-Azië aan. Het raadt vakantiegangers in Thailand, Maleisië en op de Filipijnen aan extra voorzichtig te zijn op plaatsen waar veel buitenlanders komen.

Het gaat volgens een woordvoerder vooral om uitgaansgelegenheden en vakantieoorden. Buitenlandse Zaken komt met de waarschuwing op basis van informatie over mogelijke terroristische activiteiten van militante moslimgroeperingen in de regio. „De mogelijkheid van aanslagen is niet uitgesloten”, zegt de woordvoerder.

Er doen diverse geruchten over aanslagen de ronde. In het bijzonder wordt daarbij het zeer toeristische Thaise eiland Phuket genoemd. De angst voor terroristische acties is vooral toegenomen door de bloedige aanslag op het Indonesische eiland Bali, die aan ongeveer 190 mensen het leven kostte.

Van het Calamiteitenfonds Reizen wordt voorlopig geen negatief reisadvies voor de drie Aziatische landen verwacht, zoals nu wel geldt voor Indonesië. De Stichting Garantiefonds Reizen (SGR) en de Algemene Nederlandse Vereniging Reizen (ANVR) besluiten samen met het ministerie van Buitenlandse Zaken of een dergelijk advies wordt uitgevaardigd.

„Uiteraard volgen wij de ontwikkelingen op de voet, maar een negatief reisadvies is duidelijk nog niet aan de orde”, aldus een woordvoerster van SGR. Volgens een zegsvrouw van de ANVR houden reisorganisaties „natuurlijk een vinger aan de pols, maar de geruchten over aanslagen zijn niet bepaald het gesprek van de dag.”

De grootste reisorganisatie van Nederland, TUI (onder meer Kras, Arke en Holland International), reageert onaangenaam verrast op het aangescherpte reisadvies. „Vooral Thailand en Maleisië zijn uitermate veilige landen en op de Filipijnen is al jaren politieke onrust”, aldus bestuursvoorzitter L. Frankenhuis. Via TUI Nederland zitten momenteel circa 800 vakantiegangers in de drie landen.