Dat bleek donderdag tijdens een debat in de Tweede Kamer met staatssecretaris Bijleveld van Binnenlandse Zaken. Zij had eerder dit jaar gesuggereerd het aantal raadsleden vanaf 2010 met 10 procent te verminderen en het maximumaantal wethouders daarna te laten dalen van 20 procent naar 15 procent van het verminderde aantal raadsleden in een gemeente. Met deze en andere maatregelen zou het volgens Bijleveld mogelijk zijn om een opgelegde bezuiniging van bijna 41 miljoen euro te realiseren op het openbaar bestuur.De ChristenUnie verzette zich direct tegen deze optie. Coalitiegenoot CDA heeft ook geen behoefte aan een verkleining van gemeenteraden. De PvdA kan zich wel voorstellen dat het aantal raadsleden kan worden beperkt, maar om politieke redenen „nu even niet”, stelde Kamerlid Heijnen van de regeringsfractie. De drie partijen hadden destijds in het coalitieakkoord afgesproken niet te snijden in het aantal lokale politici.

Veel fracties waren daarom nogal verbaasd over een recente brief van Bijleveld waarin ze toch weer begon over het terugdringen van het aantal raadsleden en wethouders. De staatssecretaris benadrukte donderdag dat dat geen officieel voorstel was, maar een mogelijke oplossing. Ze is daarover nog in gesprek met de koepelorganisaties van gemeenten en provincies, maar die zijn er ook tegen.

Bijleveld erkende dat de gang van zaken geen schoonheidsprijs verdient. SP’er Van Raak sprak van „hocus pocus en getouwtrek in de coalitie.” De staatssecretaris moet nu in overleg met de gemeenten en provincies bekijken hoe ze de bezuiniging op de bestuurskosten invult.

De VVD heeft voorgesteld het aantal raadsleden wel te verminderen. Bijleveld zei dat ze daar op zich geen probleem mee heeft, maar dat ze het aan het oordeel van de Kamer overlaat.

Voorzitter Otten van raadsledenvereniging Raadslid.nu is in principe voorstander van een inkrimping van de gemeenteraden. „Het gaat ons om kwaliteit en professionaliteit, niet om kwantiteit. Nu wethouders door het duale systeem niet meer gekozen worden uit de gemeenteraadsleden, ontstaat er een overschot aan raadsleden. Dat komt meestal niet ten goede aan de kwaliteit van de raad.”

Otten, zelf VVD-raadslid in Zeist, is niet verbaasd dat Bijleveld ondanks de afspraken in het coalitieakkoord probeerde de Kamer warm te krijgen voor haar suggestie. „Dat hoort een beetje bij het spel”, aldus Otten.