In de onrust rond de ChristenUnie speelt de term ”selectie” een belangrijke rol. Het woord dook voor het eerst op in het rapport-Cnossen; door middel van selectieve gesprekken moest duidelijk worden in hoeverre homoseksuelen uitgesloten moesten worden van of juist aanvaard konden worden in de christelijke politiek.Alhoewel ik eerlijk moet bekennen dat ik nog steeds geen helder begrip heb van wat de commissie bedoelt, zal men gezegd willen hebben dat een zwart-witopstelling geen uitzicht biedt; er zijn meer factoren in het spel die meewegen. Geen rechte lijn, maar een vloeiende en soms wisselende visie, voor de een weer anders dan voor de ander.

Maar misschien is mijn vertaling onjuist. Mijn onbegrip is misschien aan mij te wijten. Toch is het tegelijk ook een ernstige misser als duidelijkheid ontbreekt. De duivel opereert het meest in een wazige en mistige sfeer.

Een selectief gesprek. In de lijn van wat Henk Hagoort laatst in het RD (2 mei) aangaf, dat voorheen bij de EO de antithese centraal stond, terwijl nu het gesprek domineert. Ik vond het niet helemaal een eerlijke aanduiding. Vroeger ging het de EO absoluut niet alleen om slechts een antithetische stellingname; er was ook bewogenheid met de maatschappij. Verder is de term ”gesprek” voor de nieuwere aanpak te verhullend. Beter kan men spreken van een dialoog, waarin van beide kanten of helaas soms alleen maar van één kant allerlei concessies gedaan worden.

Andries Knevel gebruikte ongeveer dezelfde termen in de krant van 9 juni: meer nadruk op authenticiteit en minder op de antithese, meer participatie en minder distantie. Biedt de Schrift grond voor deze opvatting? Hoe moest Israël leven te midden van de volkeren? Welke aanduidingen gebruikt Paulus voor de heidense leefwijze (Efeze 5)? Op zijn minst zou het goed zijn als men meer zou rekenen met de eveneens Bijbelse notie van de wereldgelijkvormigheid in allerlei gedaanten.

Verband

In de discussie rond de embryoselectie komen we het woord weer tegen. De RD-commentator legde een zeker verband tussen deze kwestie en de discussie rond het rapport-Cnossen (9 juni). Ik had dat ook al overwogen.

Is er verband? Ik zie het gevaar dat het ene (het rapport-Cnossen) gemakkelijker aanvaard wordt omdat men op het andere gebied streng principieel wil zijn. We zullen allen sympathie hebben voor de opstelling van Rouvoet c.s. Hopelijk houdt men de lijn strak. Maar is het een ijzersterk punt?

Met respect voor de opstelling van de ChristenUnie, er zullen er ook velen zijn die de geloofwaardigheid wat in twijfel trekken. Geen embryoselectie (terecht), wel abortus van embryo’s die zich reeds maanden hebben ontwikkeld en waarbij we kunnen spreken van een mens. Valt hier toch de CU niet in het eigen zwaard?

Tegenstem

Ten slotte een derde gebruik van de term ”selectie”. De laatste tijd zijn in het RD allerlei namen voorbijgekomen uit de meer evangelisch getinte hoek. Ik zeg het voorzichtig: mensen die genuanceerd denken over de positie van de kerk en de christelijke organisatie en die niet direct sterke verbondenheid tonen met de gereformeerde belijdenis.

Ik kreeg soms het idee dat het RD een platform is waarop de ChristenUnie haar standpunten officieel uiteenzet. Zo zijn er meerdere artikelen verschenen die het rapport-Cnossen verdedigden. Ik zou wel willen dat het RD selectiever omging met de tijdgeest. Gedachten zoals die van Hagoort en Knevel, die met verve hun ideeën in het RD aan de man brengen, zijn voor ons nog geen gemeengoed. Toch spreekt het velen aan.

Waar blijft de tegenstem? Er zijn twee mogelijkheden: óf mensen uit de EO en de ChristenUnie zien een duidelijke markt in de achterban van het RD en zoeken de publiciteit in de krant via de opiniepagina, óf het RD staat uitnodigend open voor genoemde opvattingen. Dat is heel erg gevaarlijk. Er gaan waardevolle zaken overboord, terwijl we dingen binnenhalen die hun nut nog niet bewezen hebben.

Mij dunkt dat er veel meer achter zit als het RD zozeer openstaat voor ”allerlei wind van leer”. Laat het RD het woord selectie ook eens overwegen. Nee, niet slechts de antithese, maar bijvoorbeeld het isolement, of de lichtende ster te midden van een krom en verdraaid geslacht. Daar ontbreekt bij ons allen veel aan.

Maar alleen de krachtige en vernieuwende werking van de Heilige Geest kan hierin uitkomst brengen. Is dat niet de sterkste grond waarop we kunnen bouwen?

De auteur is emeritus predikant in de Christelijke Gereformeerde Kerk.