VS en GB boos over incident Zimbabwe
De Verenigde Staten en Groot-Brittannië nemen een incident waarbij Amerikaanse en Britse diplomaten in Zimbabwe betrokken waren hoog op. De diplomaten werden donderdag na een trip naar het noorden van het land bij een wegversperring buiten de hoofdstad Harare belaagd en urenlang vastgehouden.
De VS kondigden aan de zaak te zullen aankaarten bij de Veiligheidsraad van de Verenigde Naties en ook direct bij Zimbabwaanse diplomaten die een voedselconferentie van de VN in Rome bijwonen. Het Britse ministerie van Buitenlandse Zaken ontbood de ambassadeur van Zimbabwe in Londen om tegen de gang van zaken te protesteren.De diplomaten werden na enkele uren vrijgelaten. De Amerikaanse ambassadeur James McGee, die geen deel uitmaakte van de groep, zei dat de politieagenten, militairen en zogenoemde oorlogsveteranen het konvooi tegenhielden.
Een Zimbabwaanse ambassademedewerker werd geslagen, banden van auto’s werden stukgesneden, mobiele telefoons afgepakt en er werd gedreigd de auto’s in brand te steken met de diplomaten er nog in, meldde de ambassadeur aan het ministerie van Buitenlandse Zaken in Washington. Tegen CNN zei McGee dat Zimbabwe een wetteloos land is geworden. Hij sprak de overtuiging uit dat de opdracht voor de intimidatie „direct van de top” komt.
De Britse minister van Buitenlandse Zaken, David Miliband, noemde het voorval tekenend voor de intimidatie en het geweld waaraan gewone Zimbabwanen blootstaan.
Politiewoordvoerder Wayne Bvudzijena ontkende dat agenten de diplomaten hadden bedreigd. De politie had juist geprobeerd hen te beschermen tegen een woedende menigte. „Het is jammer als diplomaten zich als criminelen gedragen en informatie verdraaien”, zei Bvudzijena.
McGee zei dat de Zimbabwaanse autoriteiten vooraf op de hoogte waren gesteld van de trip, zoals vereist is. Onderminister van Informatie Bright Matonga zei dat dit gold voor de Amerikaanse ambassadeur, maar niet voor de Britse regering. Matonga betichtte de diplomaten ervan materiaal van de oppositie te hebben verspreid.
De minister van Welzijn, Nicholas Goche, liet donderdag weten dat alle hulporganisaties in Zimbabwe hun activiteiten moeten stilleggen. Volgens Goche schenden de organisaties hun overeenkomst met de regering. Hij verschafte geen details.
De hulporganisatie CARE moest eerder deze week haar activiteiten staken op last van de regering, die haar ervan beschuldigt campagne te voeren voor de oppositie.
Mensenrechtengroepen en de oppositie in Zimbabwe vrezen dat het bewind van president Robert Mugabe de intimidatie opvoert om zijn overwinning in de tweede ronde van de presidentsverkiezingen op 27 juni veilig te stellen. Veronderstelde aanhangers van Mugabe zouden woensdag in de zuidelijke provincie Masvingo een kantoor van de Beweging voor Democratische Verandering (MDC) van oppositieleider Morgan Tsvangirai in brand hebben gestoken, waarbij volgens mensenrechtenactivisten zeker twee plaatselijke partijfunctionarissen zijn omgekomen. De MDC zegt dat sinds de eerste ronde van de verkiezingen op 29 maart minstens zestig aanhangers zijn omgebracht.
Oppositieleider Tsvangirai zette donderdag zijn campagne voort, na woensdag negen uur in een politiecel in Bulawayo te hebben doorgebracht. De politie beweerde slechts te hebben willen natrekken of een auto uit het konvooi van Tsvangirai wel geregistreerd stond. Agenten bij de controlepost zouden slechts de chauffeur van die auto hebben gevraagd achter hen aan te rijden naar het bureau, maar de rest van het gezelschap zou erop hebben gestaan om mee te gaan en op het bureau te wachten tot de papieren waren nagekeken. „Je kunt onmogelijk zeggen dat we zijn campagne dwarsbomen. Dat doen we niet”, zei politiewoordvoerder Bvudzijena.
De Zuid-Afrikaanse president Thabo Mbeki suggereerde bij monde van zijn woordvoerder dat hij een rol heeft gespeeld in de vrijlating van Tsvangirai. „De president benaderde de Zimbabwaanse regering en de heer Tsvangirai kwam vrij”, zei Mbeki’s woordvoerder. „Dat is alles wat ik kan zeggen. U moet daar uw eigen inschatting van maken.”
President Mugabe heeft volgens medewerkers van de Verenigde Naties aan secretaris-generaal Ban Ki Moon toegezegd dat een hoge gezant van de VN naar Zimbabwe mag komen om te helpen eerlijke verkiezingen te houden. Ban sprak Mugabe op de voedseltop in Rome. Mugabe zou hebben ingestemd met het voorstel van Ban om de Eritrese diplomaat Haile Menkerios naar Zimbabwe te sturen. Menkerios, ondersecretaris-generaal voor politieke zaken, zou over enkele dagen naar Zimbabwe kunnen afreizen, zodra hij een visum heeft.