Wachten op een onbekende koningin
Koningin Beatrix is terug in Nederland. Vrijdagmiddag rondde ze het staatsbezoek aan Estland af. In een nat en somber Kuressaare kreeg de koningin een hartelijke ontvangst.
Het is iets over tienen als het vliegtuig van de koningin op de luchthaven van Kuressaare landt. Ruim een halfuur eerder heeft de vorstin op het vliegveld van de Estse hoofdstad Tallinn afscheid genomen van president Ilves en zijn vrouw en er de erewacht geïnspecteerd. De koningin gaat vandaag op bezoek op het eiland Saaremaa en vliegt vervolgens rechtstreeks naar Nederland. Vandaar dat ze al afscheid heeft genomen van haar Estse gastheer.De koningin stapt na aankomst op het eiland Saaremaa niet in een limousine, maar in een chique bus. Daarmee gaat ze als eerste naar het stadhuis van de hoofdplaats van het eiland, Kuressaare.
Bij het stadhuis staan veel mensen. Een koningin op bezoek op hun eiland gebeurt niet elke dag. Ze wachten gespannen af. „Wie komt er eigenlijk?” vraagt een enkeling.
Burgemeester Tiidus heet koningin Beatrix welkom. In de raadzaal, waar ook de gemeenteraadsleden aanwezig zijn, vertelt de burgemeester aan de koningin iets over haar Oostzee-eiland met zijn 39.000 inwoners. Het eiland is al lange tijd een geliefd vakantieoord. In de 19e eeuw was het een kuuroord. Tijdens de Sovjetoverheersing kwam de communistische partijtop graag naar het eiland vanwege de ongerepte natuur.
Het blijft buiten regenen. Ook als koningin Beatrix in het park van Kuressaare een eikenboom plant. Zij wordt daarbij geholpen door stadstuinman K. Ellik, een voormalig parlementariër.
Het park omringt het grote, vierkante kasteel van het stadje. Het bisschoppelijke kasteel Pisskopilinnus is het enige volledig bewaard gebleven middeleeuwse kasteel in het Baltische gebied, zeggen de medewerkers van het toerismebureau. Het kasteel huisvest nu een museum.
Via de lange brug over de slotgracht wandelt koningin Beatrix het voorplein van het kasteel op. Paraplu’s houden haar en het gevolg droog. De zangers en volksdansers op het binnenplein moeten het zonder bescherming tegen de regen doen. Alleen de accordeonist krijgt een plu. Het enthousiasme van de volkskunstenaars is er niet minder om. Ze vinden het een eer voor de koningin te mogen optreden. „Ja, leuk.”
In de fraai verlichte kapittelzaal van het kasteel praat de vorstin met een aantal betrokkenen over de problemen die het eiland kent. Zo is de bevolking van Saaremaa de afgelopen zestig jaar teruggelopen van 60.000 naar 30.000 als gevolg van een laag geboortecijfer en verhuizingen naar het vasteland. Daar is meer werkgelegenheid. De traditionele op de zee gerichte economische bedrijvigheid van het eiland werd in de Sovjetperiode beëindigd.
De stad werkt hard aan thema’s als duurzaamheid, ondernemerschap, onderwijs aan ouderen. Veel geld gaat er naar de renovatie van kleuterscholen, vertellen de deelnemers aan het gesprek. Er wordt ook gewerkt aan een energiecentrale die zowel verwarming als elektriciteit genereert.
De koning bezoekt ook de Ametikool, een school die veel aan praktijkonderwijs doet. Het gebouw ziet er oud uit, maar binnen wordt enthousiast gewerkt aan schilderopdrachten en fotostudies. De details ontgaan de koningin niet: zo vraagt zij om uitleg over een rij foto’s hoog aan de muur.
De studenten hebben ook een lamp in de vorm van een bloem ontworpen. „Ja, u kunt er een kopen”, zegt een docent op een vraag van de koningin. Daar gaat de koningin niet op in. Lang kijkt ze rond in het lokaal waar leerlingen van klei en gips kunstwerkjes werken. Haar hobby.
Via de keuken van de koks- en bakkersopleiding komt de koningin in het restaurant dat een onderdeel vormt van een echt hotel. De leerlingen kunnen hier praktijkervaring opdoen in een echte situatie. Een ideale combinatie, zo legt de directeur van de school aan de koningin uit.
Dan zit het erop. Naar het vliegveld. Bij de loper staan de Estse delegatieleden. Koningin Beatrix bedankt hun voor hun hulp en inzet. Als laatste neemt zij afscheid van de Nederlandse ambassadeur in Estland. Hij is opgelucht. Alles is goed verlopen. Het resultaat van maandenlange minutieuze voorbereiding mag er zijn.
De deur van de PH-KBX gaat dicht. De achterblijvers zwaaien nog een keer. Dan stijgt het wit-oranje toestel op. Op weg naar Nederland, op weg naar de verjaardag van schoondochter Máxima, die vandaag 37e verjaardag viert. Dat gebeurt in huiselijke kring, zoals de koningin donderdag vertelde.