Prodi ondermijnt EU-stabiliteitspact
Voorzitter Prodi van de Europese Commissie heeft zich donderdag de kritiek van diverse regeringsleiders op de hals gehaald door opmerkingen te maken die het stabiliteitspact ondermijnen. De koers van de euro moest als gevolg van zijn uitlatingen terrein prijsgeven.
In een vraaggesprek met de Franse krant Le Monde verklaarde hij dat het geheel van begrotingsnormen „dom is, zoals dat geldt voor alle besluiten die rigide zijn.” Hij vindt de afspraken „onvolmaakt” en pleit voor minder stringente handhaving van de criteria. „We moeten zoeken naar meer flexibele en intelligente systemen”, is zijn mening.
Het zogeheten groei- en stabiliteitspact schrijft voor dat de overheidstekorten van de EU-lidstaten niet hoger zijn dan 3 procent van het bruto binnenlands product (bbp). Bij overschrijding van die grens volgen boetes. Onder invloed van de economische inzinking hebben de laatste tijd veel landen moeite om het saldo niet te laten ontsporen en valt er een voortdurend debat te beluisteren over hoe om te gaan met de spelregels in deze omstandigheden.
De Deense premier Rasmussen, die gedurende het lopende halfjaar fungeert als voorzitter van de Unie, liet in een reactie op de stellingname van Prodi weten dat hij niet overweegt plannen aan de orde te stellen om het zogeheten groei- en stabiliteitspact te wijzigen. „Ik beschouw de daarin opgenomen bepalingen als een middel om een gezonde economie in Europa te waarborgen. Ik denk dat we ons er strikt aan moeten houden”, beklemtoonde hij.
Zijn standpunt krijgt onder zijn collega’s veel bijval. Zo toonde ook de Spaanse minister-president Aznar zich ongelukkig met de zienswijze van de Italiaanse aanvoerder van de Commissie. Hij noemde het in 1997 vervaardigde begrotingskader „een essentiële basis voor economische groei.” En voorts: „We kunnen nu niet gebruiken dat de geloofwaardigheid verder aangetast wordt door een discussie over dit onderwerp.”
Opmerkelijk is dat ook de Franse premier Raffarin zich ditmaal opwerpt als verdediger van het stabiliteitspact. „De beginselen ervan zijn goed en Frankrijk deelt die”, luidde donderdag zijn commentaar.
Eerder deze week deelde de regering in Parijs mee dat zij pas in 2007 evenwicht zal realiseren tussen uitgaven en inkomsten, terwijl recent in EU-verband was aangedrongen op 2006. Raffarin zei dat de budgettaire problemen in zijn land te wijten zijn aan vijf jaar bewind van de socialisten. Hij benadrukte: „Frankrijk is niet arrogant of egoïstisch.”
De Nederlandse minister van Financiën, Hoogervorst, vindt de visie van Prodi „onbegrijpelijk.” Hij wijst erop dat betrokkene zich begin vorige week tijdens een vergadering in Luxemburg nog vierkant achter het pact heeft geschaard.
De omstreden opmerkingen lieten de handel op de valutamarkten niet onberoerd. De euro verzwakte en verloor ongeveer een cent tegenover de dollar.