Het kabinet kondigde twee weken terug aan dat er forse bezuinigingen nodig zijn in de kinderopvang omdat veel meer mensen dan verwacht er gebruik van maken. Het budget tot 2011 dreigt met 1,2 miljard euro te worden overschreden.Welke ingrepen er precies komen, beslist het kabinet deze zomer, maar vaststaat wel dat er een korting komt op de toeslag die ouders ontvangen.

D66 Kamerlid Koser Kaya verweet het kabinet „onbetrouwbaar” te zijn door aan de opvangvergoeding te willen sleutelen. Ook Kamerlid Halsema van GroenLinks kan een hogere eigen bijdrage voor ouders maar moeilijk verkroppen. „Je gaat scholen toch ook niet sluiten omdat er zo veel kinderen op zitten?”

Het CDA benadrukte woensdag dat een eventuele korting op de opvangtoeslagen zo evenwichtig mogelijk over alle inkomensgroepen moet worden verdeeld. De PvdA ziet juist graag dat inkomens tot zo’n tweemaal modaal enigszins worden ontzien bij de bezuinigingen. „Bij die groepen luistert het allemaal erg nauw”, aldus Kamerlid Kraneveldt. Ze is bang dat ouders gedeeltelijk stoppen met werken omdat ze de kinderopvang niet meer kunnen betalen.

Verder vinden de coalitiefracties, inclusief de ChristenUnie, dat ook werkgevers best wat meer kunnen bijdragen aan de gestegen kosten van kinderopvang.

Niet alleen pleit Dijksma voor een hogere eigen bijdrage voor ouders, ook wil zij het misbruik en oneigenlijk gebruik van de gastouderopvang tegengaan. Om ouders keuzevrijheid te bieden komt sinds 2005 ook deze informele vorm van opvang in aanmerking voor een vergoeding.

Dat had effect: was het gebruik van kinderopvang door gastouders jarenlang stabiel op zo’n 20.000 kinderen, drie jaar later worden er zo’n 100.000 kinderen opgevangen door gastouders.

Volgens Dijksma wordt er echter ook op relatief grote schaal misbruik gemaakt van de gastouderregeling. Ze haalde woensdagavond hard uit naar „internetgastouderbureaus” die azen op een deel van de opvangvergoeding zonder dat ze de opvang controleren of de kwaliteit waarborgen.

Volgens Dijksma komt het regelmatig voor dat er meer uren worden opgegeven dan nodig is. Ook zijn haar voorbeelden bekend van ouders die scheiden, om elkaar vervolgens beurtelings –betaald door de overheid– in te huren om op de eigen kinderen te passen.

CDA en ChristenUnie benadrukten woensdag dat misbruik van de gastouderregeling moet worden tegengegaan, maar dat er wat hen betreft geen sprake is van oneigenlijk gebruik wanneer opa’s en oma’s een bijdrage krijgen voor het oppassen op hun kleinkinderen zolang dit de arbeidsparticipatie van de ouders ondersteunt.

Dijksma zegde hierop toe ook de belangen van de informele opvang te willen behartigen. „Keuzevrijheid voor ouders staat voorop.”