Normaal gesproken bedraagt het budget ongeveer 1 procent van het bruto nationaal product van de lidstaten. Voor 2009 is slechts 0,9 procent daarvan beraamd. Het totale budget komt daarmee op 134,4 miljard euro.In 2008 zijn veel voorschotten betaald op de kosten van de Europese structuurfondsen in 2009. Bovendien heeft de Europese landbouw een overschot van 2,5 miljard euro. Dat overschot is veroorzaakt door de gunstige positie van landbouwproducten op de wereldmarkt vanwege de voedselcrisis.

„Het parlement zal naar mijn verwachting in eerste instantie niet met dit voorstel instemmen. Niet dat we dat ooit doen", zei VVD–Europarlementariër Jan Mulder. Het is een gewoonte van het Europees Parlement geworden om eerst wat aanpassingen te eisen voordat het instemt met het budget zoals voorgesteld door de Commissie.

Hij denkt dat het parlement zich heel anders zal gaan opstellen dit jaar. Als het nieuwe EU–verdrag op 1 januari in werking treedt, krijgt het Europarlement meer bevoegdheden. „We zullen ons bij de behandeling van het budget waarschijnlijk gedragen alsof we die bevoegdheden al hebben", aldus Mulder.

De Europese Unie wil volgend jaar 3 procent meer uitgeven aan economische ontwikkeling en werkgelegenheid dan in 2008. In totaal gaat het om bijna 45 procent van het EU–budget. Van het budget is ongeveer 10 procent bestemd voor energie en milieu.

Andere belangrijke kostenposten zijn innovatie en technologie, ontwikkelingshulp, integratie van nieuwe lidstaten en het werven van nieuwe landen als kandidaat–lid. De Commissie wil, net als in 2008, 42,9 miljard euro uitgeven aan landbouw.

Europa wil meer dan 7,4 miljard euro uitgeven aan stabiliteit en veiligheid in de wereld. Dat is 1,8 procent meer dan in dit jaar. Brussel wil de uitgaven voor het bestrijden van criminaliteit en terrrorisme en het regelen van migratiestromen met 15 procent opschroeven naar 839 miljoen euro.