Mbeki is voorstander van stille diplomatie en meent dat het aangaan van de confrontatie met de Zimbabwaanse president Robert Mugabe averechts kan uitwerken. Voor het eerst riep de regering in Pretoria het buurland donderdag echter op de uitslagen van de presidentsverkiezingen snel openbaar te maken.De zegsman van Mbeki zei dat de Zimbabwanen moeten worden geïnformeerd waarom de resultaten zo lang op zich laten wachten, „maar het belangrijkste is dat de resultaten worden geverifieerd en zo snel mogelijk worden bekendgemaakt.”

Een andere Zuid-Afrikaanse regeringswoordvoerder zei tegen de BBC dat de vrees bestaat dat de situatie in Zimbabwe verder kan verslechteren als de uitslag niet snel wordt gepubliceerd. Hij erkende dat de positie van Zuid-Afrika de afgelopen tijd niet altijd even duidelijk is geweest.

Tsvangirai zei donderdag echter tegen verslaggevers in Johannesburg dat Mbeki beter kan vertrekken. „We willen president Mbeki bedanken voor al zijn inspanningen, maar hij moet worden ontheven van zijn plicht.” Hij zei dat de Zambiaanse president Levy Mwanawasa, die zich kritischer over Mugabe heeft uitgelaten, de rol van Mbeki als bemiddelaar namens regionale leiders moet overnemen. Hij zei ook dat er behoefte is aan een bemiddelaar in Zimbabwe zelf.

Zuid-Afrika is voorzitter van de VN-Veiligheidsraad, maar heeft Zimbabwe niet op de agenda gezet. De Zambiaanse minister van informatie George Mulongoti zei dat Mbeki door een regionaal samenwerkingsverband als bemiddelaar is aangesteld en dat een besluit over diens vervanging collectief moet worden genomen.

Zuid-Afrika liet donderdag weten dat het een zending Chinese wapens voor Zimbabwe niet zal tegenhouden. Volgens de krant Beeld bestaat de zending in de haven van Durban uit bijna drie miljoen patronen voor lichte vuurwapens en AK-47’s, alsmede 3500 mortieren en mortierbuizen en 1500 raketgranaten. Zolang de papieren in orde zijn, kan Zuid-Afrika de zending niet stoppen, zei regeringswoordvoerder Themba Maseko.

De Zimbabwaanse regering beschuldigde Tsvangirai donderdag van verraad. Volgens minister van Justitie Patrick Chinamasa werkt de MDC-leider samen met Groot-Brittannië aan „een illegale verandering van het regime” in Zimbabwe. Tsvangirai en Londen ontkennen de aantijging. Om de beschuldiging te staven haalde de staatskrant The Herald correspondentie aan tussen Tsvangirai en de Britse premier Gordon Brown. Tsvangirai noemde de aantijging „krankzinnig.” Volgens Tsvangirais partij Beweging voor Democratische Verandering (MDC) is het stuk een vervalsing. Britse vertegenwoordigers hebben zich niet over de echtheid uitgelaten.

Het is niet voor het eerst dat de autoriteiten Tsvangirai van verraad beschuldigen. In 2003 werd de oppositieleider na een proces van achttien maanden vrijgesproken van een samenzwering om Mugabe te vermoorden.

In een interview met het persbureau AP zei Tsvangirai dat Mugabe wellicht zal worden berecht voor de wandaden onder zijn bewind. De oppositieleider zei dat hij geen ’heksenjacht’ wilde omdat die de nieuwe regering zou afleiden van de economische en politieke crisis, maar nu is hij niet langer bereid Mugabe genade te schenken. „Ik vind nog steeds dat wij moeten vergeven en vergeten, maar (…) hoe kunnen wij dat aan de mensen verkopen?” Hoe meer Mugabe zijn hakken in het zand zet en hoe meer hij de mensen krenkt, des te kleiner wordt de mogelijkheid om hem te vergeven, zei Tsvangirai.

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken Condoleezza Rice riep de Afrikaanse buurlanden van Zimbabwe op om het land te helpen bij voedseltekorten en verkiezingsgeweld.

„Het is tijd voor Afrika om van zich te laten horen”, aldus Rice donderdag tijdens een persconferentie in Washington. „Waar is de bezorgdheid van de Afrikaanse Unie en Zimbabwes buurlanden?” Volgens haar is het aan de Zimbabwanen zelf of president Robert Mugabe moet aftreden, maar ze noemde de laatste jaren van zijn bewind „abominabel.”