”Erwtensoep in augustus” heet het boek, dat woensdagmiddag wordt gepresenteerd in Heerenveen. De titel komt uit het verhaal van Thomas, een van de vijftien jongeren die hun verhaal aan Opmeer vertelden.Het zijn stuk voor stuk verhalen van kinderen die heel goed weten dat thuis lang niet alles kan, omdat er te weinig geld is. De jeugdigen vertellen over hun verlangens, hun dromen, hun angsten, hun ervaringen met een doorgaans harde wereld.

Waarom op dit moment dit boek?
Kees Opmeer: „De aanleiding was een congres over armoede van STAMM CMO Drenthe, een centrum voor maatschappelijke ontwikkeling uit Assen. Daar werden rapporten gepresenteerd en lezingen gehouden. Maar de meeste indruk maakte een kind dat een verhaal van mij voordroeg over de problemen die armoede met zich meebrengt. De zaal was muisstil. Daarop is besloten een boek uit te brengen, met verhalen van kinderen.”

Arme kinderen leven vooral in Afrika en Azië.
„Daar denk je het eerst aan, ja. Natuurlijk, armoede op die continenten is niet te vergelijken met armoede hier. Toch ben ik geschrokken. Ik trof schrijnende situaties aan. Er zijn kinderen die hongerig naar bed moeten, die thuis in de kou zitten.”

Hoe kreeg u kinderen zo ver dat ze letterlijk met hun armoe te koop lopen?
„Verrassend genoeg vonden we via onder meer gemeenten en instanties kinderen die hun verhaal wel wilden vertellen. Niet om ermee te koop te lopen. Schaamte was ook het punt niet. Hun grote angst is onbegrip, het idee dat armoede iets is waar iemand zelf schuldig aan zou zijn, omdat we immers in een rijk land leven. Ik heb ontdekt dat armoede in de meeste gevallen het gevolg is van een samenloop van omstandigheden. Van eigen schuld is bijna nooit sprake.”

Over wat voor kinderen gaat het? Zijn er opvallende kenmerken?
„Vaak betreft het kinderen van alleenstaande ouders. Die vechten als leeuwen voor hun kroost. Bij de jongeren zelf zag ik dat de een vlucht in zijn fantasie, dat een ander zich buitengesloten voelt. Weer anderen vond ik sterk, of agressief. Vroeg volwassen zijn, is ook een kenmerk. Als ik een meisje van 9 jaar haar moeder zie troosten omdat een weekje vakantie in een warm land er simpelweg niet in zit, dan doet dat wel wat met me.”

En dan ligt er een indrukwekkend boek, met aangrijpende verhalen van dappere kinderen.
„We praten over een verborgen probleem dat hoog op de agenda hoort te staan. Nederland prijkt in de top tien van rijkste landen, met op papier fantastische regelingen voor mensen. Maar de praktijk komt niet overeen met dat beeld.”

Voor meer informatie: zie www.stamm.nl