Het interview met collega Westerdorp laat bij mij een wat dubbel gevoel achter. Ik onderschrijf de conclusies van het gezondheidsrapport ”Ouderdom komt met gebreken”. Jammer dat het ook voor politieke doeleinden wordt gebruikt. We zouden gezamenlijk de schouders onder de gezondheidszorg voor kwetsbare ouderen moeten zetten.Aan stevige uitspraken ontbreekt het inderdaad niet bij Westerdorp. Een heel medisch specialisme wordt weggezet. De klinische geriatrie probeert al decennia voor de kwetsbare oudere de regiefunctie binnen de specialistische geneeskunde vorm te geven. Zij zouden onvoldoende specialistische kennis in huis hebben? De hooggeleerde lijkt niet gehinderd door enige kennis van zaken. Het is een gemiste kans dat het RD in het desbetreffende artikel geen klinisch geriater om een reactie heeft gevraagd.

Klinisch geriaters hebben niet de pretentie alle specialistische zorg voor ouderen op zich te nemen. Alleen zij die het echt nodig hebben, zouden recht moeten krijgen op deze medische zorg. Daarbij hebben wij de specifieke hulp van collega-specialisten hard nodig, en zouden we graag met en voor de patiënt de regiefunctie willen hebben in het ziekenhuis.

Helaas zijn er nog veel ziekenhuizen waar geen geriatrie is, zoals het Leids Universitair Medisch Centrum, het ziekenhuis waar Westendorp werkt. Het ligt voor de hand dat daar een internist, die niet de kennis heeft om de genoemde regiefunctie op zich te nemen, vindt dat er een wettelijke regeling moet komen om de regie aan huisartsen op te leggen. Het zou echter nuttiger zijn ook in de Leidse regio te kiezen voor de internationaal beproefde functie van klinische geriatrie.

Eerste lijn
Er moet wat gebeuren in de ouderenzorg, gezien het toenemend aantal zeer oude kwetsbare mensen. Dat is voor iedereen wel duidelijk. Helaas ontstaat er verwarring, omdat iedereen de regiefunctie op zich wil nemen. De verpleeghuisartsen willen dat in de thuissituatie doen. Daarvoor claimen ze de naam algemeen geriater. Dat is overigens een omstreden, nu niet toegestane naam.

Wellicht doelt Westendorp op deze groep, als hij het heeft over geriaters? Zij zijn geen medisch specialisten, maar kunnen in de eerste lijn natuurlijk wel hun expertise inzetten. Ook huisartsen gaan zich actief bemoeien met ouderen via het nieuwe aandachtsgebied ouderengeneeskunde. Kennelijk is de gewone huisarts toch niet voldoende toegerust voor de ouderenzorg.

Graag wil ik als klinisch geriater in het ziekenhuis de regiefunctie voor kwetsbare ouderen bekleden. Buiten het ziekenhuis blijft de huisarts de centrale rol houden. Ook voor de geriater geldt, zoals voor alle medisch specialisten: wijs zo veel mogelijk terug naar de eerste lijn.

Voor de echt kwetsbare ouderen moeten we samen met de huisarts de regie nemen en met alle spelers in het veld een netwerk vormen waarin iedereen kan worden opgevangen. Daarin moeten natuurlijk ook alle andere werkers in de ouderenzorg participeren. De huisarts of verpleeghuisarts heeft dan de centrale rol voor de eerstelijnszorg, de klinisch geriater voor de specialistische zorg.

De klinisch geriater wil niet alleen de specifiek geriatrische problemen behandelen, maar vindt ook dat hij iets kan betekenen voor ouderen met meerdere aandoeningen tegelijk. Behandelend vanuit een holistisch mensbeeld houdt hij het overzicht en worden elkaar tegenwerkende behandelingen door verschillende specialisten voorkomen.

De gezondheid van een van de kwetsbaarste groepen in onze samenleving zou hiermee gediend zijn. In dit ideale beeld is er ook voortdurend verbetering mogelijk van de zorg voor onze oudere medemens.

De auteur is klinisch geriater.