Op de landelijke ontmoetingsdag van het CCA, een protestants-christelijke boerenorganisatie, met ruim 600 leden, waren vrijdag in Stroe ongeveer 200 mensen bijeen. De emoties over de mkz-crisis van dit voorjaar bleken nog diep te zitten. „Dit mag nooit meer gebeuren. We moeten alert blijven, want de belangstelling verslapt. We moeten blijven pleiten voor inenting”, benadrukte menigeen.

Medeleven
Het jonge boerenechtpaar Jan en Hannie Brunekreeft uit Kootwijkerbroek gaf op de bijeenkomst een indrukwekkend verslag van de emotionele gebeurtenissen rond de ruiming van hun melkveebedrijf. „Ik voelde het als een boze droom. Het vernietigen van gezonde dieren kon niet waar zijn, maar toch gebeurde het”, vertelde Hannie. „In de overheid had ik totaal geen vertrouwen meer. Ik heb gebeden om afwending van de ruiming. God weet hoeveel tranen ik heb gelaten te midden van de koeien in de stal. Dat Hij je niet alleen laat, geeft vertrouwen. Toen het ruimen toch doorging, mocht ik het onrecht dat ons is aangedaan in de handen van de Heere geven. Ik heb dat als een rust ervaren.”

Op Jan kwam de ruiming over als een soort overval. „Ik dacht dat je als boer altijd baas was op je eigen erf, maar dan heb je niets meer te zeggen.” Hoewel Jan het overheidsoptreden sterk af blijft keuren, heeft de mkz-crisis hem wel minder „aardsgericht” gemaakt. „Toen ik tien jaar geleden belijdeniscatechisatie deed, vroeg de dominee hoeveel koeien ik had. Ik antwoordde: „Zestig.” De dominee zei toen dat ze niet van mij maar van de Heere waren. Nu –tien jaar later– heb ik die opmerking pas echt begrepen.”

Met veel waardering denkt het echtpaar Brunekreeft terug aan het grote medeleven. „Niet alleen vanuit Kootwijkerbroek, maar ook uit andere plaatsen.” Over de betrokkenheid van de kerkenraad zijn ze eveneens goed te spreken. Als een positief punt van de mkz-crisis hebben ze ook de goede samenwerking tussen de verschillende kerkgenootschappen in het dorp ervaren.

Financieel gezien heeft de ruiming nog geen nadelige gevolgen opgeleverd, benadrukte Jan. Wel vroeg hij aandacht voor de veehouders uit de toezichtsgebied rond het mkz-gebied. Hun dieren zijn weliswaar niet geruimd, maar deze bedrijven hadden wel te maken met hoge kosten –de dieren mochten niet weg–, terwijl ze geen compensatie kregen en dus nauwelijks inkomsten hadden. „Velen van hen hebben grotere problemen dan wij.”

Bruut verzet
Op de mkz-aanpak van minister Brinkhorst van Landbouw was grote kritiek. Ruiming in een straal van 2 kilometer rond een besmet bedrijf is veel te rigoureus. Beter is om voor 1 kilometer te kiezen. Ook het doden van gezonde gevaccineerde dieren zit de boeren nog goed dwars. „Zo mogen we niet met de schepping omgaan.”

Maar de kans dat bij een volgende mkz-uitbraak het beleid wordt veranderd is nihil, stelde SGP-kamerlid Van der Vlies, die op de bijeenkomst een lezing hield. Het Europese non-vaccinatiebeleid geldt nog onverkort. „De ethiek is ondergeschikt aan de economie.”

Van der Vlies zei zich „ongelooflijk gestoord” te hebben aan de opvatting van onder anderen Brinkhorst en D66 dat de relschoppers in Kootwijkerbroek representatief zouden zijn voor alle getroffenen en dat het vooral om mensen uit de SGP-achterban zou gaan. Het kamerlid kon zich de emoties bij de veehouders goed voorstellen, maar dat mag volgens hem niet leiden tot „gewelddadig bruut verzet. Je hebt altijd mensen bij wie de remmen losgaan. Op grond van wat de Heidelberger Catechismus zegt over het vijfde gebod mag ik dat niet goedpraten. Bij verzet dient gekozen te worden voor rechtmatige vormen van burgerlijke ongehoorzaamheid. Maar bovenal moet ik heenwijzen naar de Heere. Alleen bij Hem kunnen we houvast en hoop zoeken. Vanuit een door de Heere gewerkt geloof mag er dan vertrouwen zijn dat Hij zal doorhelpen. Ook dat is tijdens de mkz-crisis gebeurd.”

Speerpunten
Ten aanzien van het algemene landbouwbeleid zei de SGP’er zich goed in bepaalde speerpunten van Brinkhorst te kunnen vinden. „Zaken als voedselveiligheid, diergezondheid, milieu en dierenwelzijn sluiten naadloos aan bij het bijbelse rentmeesterschap.” Toch moet Van der Vlies niets hebben van de opstelling van Brinkhorst. „De manier waarop en het tempo waarin de minister zijn maatregelen wil realiseren, veroordeel ik sterk.”

Het kamerlid zal geen krokodillentranen huilen als Brinkhorst niet terugkomt als minister van Landbouw. Wie het dan moet worden? De oplossing van CCA-bestuurslid H. Bruijnes werd met een krachtig applaus gesteund. Om wie het ging? „Van der Vlies.”