Het is opvallend hoe groot de verschillen per straat zijn. Bijna overal hangt maar een enkele vlag uit. Maar er zijn uitzonderingen. In de omgeving van Paleis Het Loo is het rood-wit-blauw prominent aanwezig. Dat begint al bij de marechausseebrigade aan de Loseweg, net naast het paleis. Daarna is het bij menig huis raak.

Ongetwijfeld heeft die betrokkenheid te maken met prinses Margriet en mr. Pieter van Vollenhoven -schoonzus en zwager van de overleden prins- die vlak naast het Apeldoornse paleis een villa bewonen.

Bovendien was het in het paleis sinds maandag mogelijk een condoleanceregister te tekenen. Van een toeloop was nog weinig te merken, maar dat heeft er ongetwijfeld mee te maken dat de maandag bij de meeste mensen niet bepaald een dag is voor een dagje naar een museum. Ook de Tuinmanslaan, die toegang geeft tot het privé-verblijf van prinses Margriet en mr. Pieter van Vollenhoven, oogde verlaten. Een bord met ”Verboden toegang” nodigt niet uit tot een nader onderzoek. In de verte, aan het einde van de weg, was een vlag zichtbaar aan een hoge mast. Halfstok.

In heel Nederland hingen maandag relatief weinig vlaggen halfstok bij particuliere woonhuizen en kleinere bedrijven. Zelfs in wijken die bekendstaan als zeer koningsgezind was nauwelijks vlagvertoon. Zowel in de grote steden als in kleinere provincieplaatsen was slechts hier en daar sprake van vlagvertoon. Zwarte wimpels, die de rouw kunnen aanduiden, zijn al helemaal met een lampje te zoeken. Wel hangt het dundoek bij vrijwel alle overheidsgebouwen, van gemeentehuizen tot scholen.

Het ministerie van Binnenlandse Zaken stuurde maandag nog een brief met onder andere een vlaginstructie aan provincies en gemeenten. Ook werd een instructie uitgevaardigd voor het tekenen van een condoleanceregister. Mensen kunnen vanaf morgen tot en met dinsdag 15 oktober op hun gemeente- of provinciehuis terecht om de officiële condoleanceregisters voor prins Claus te tekenen. Minister Remkes van Binnenlandse Zaken vaardigde daarnaast instructies uit voor de rouwmaatregelen, rouwregisters en eventuele afgelastingen van activiteiten. Dinsdag kregen de gemeente- en provinciehuizen de rouwregisters, fotolijsten en foto’s per post bezorgd.

Veel gemeenten konden daar maandag al niet op wachten en openden zelf inderhaast samengestelde condoleanceregisters. „Het is nu nog niet meer dan een tafel met daarop een boek. Morgen krijgen we pas een foto erbij en het officiële register, aldus voorlichtster Heleen van der Wal van de gemeente Rijssen-Holten.

In alle gemeenten worden de voorlopige lijsten later deze week samengevoegd met de uiteindelijke versie. Daaronder vallen ook de bijdragen die binnenkwamen via internetsites. Barneveld is een van de gemeenten die de gelegenheid geven via internet te reageren, aldus woordvoerster Daphne van der Hagen. „Maar mensen kunnen ook het papieren register komen tekenen in de hal van het gemeentehuis.” In Apeldoorn nam de gemeente maatregelen om bewoners van verzorgingshuizen tegemoet te komen. Ambtenaren komen daar op verzoek langs met het condoleanceregister. De gemeenten hebben tot half november de tijd om de registers op te sturen naar de provinciehuizen. Daarna sluist het ministerie van Binnenlandse Zaken ze door naar het Koninklijk Huisarchief.

Het overlijden van de prins leidt in diverse plaatsen tot afgelasting van openbare activiteiten. Al zorgt de tijd van het jaar ervoor dat het er bepaald niet veel zijn. Sommige gemeenten schrappen commissievergaderingen. Anderen, zoals bijvoorbeeld Maassluis en Waddinxveen, beleggen juist weer speciale raadsvergaderingen om de overledene te herdenken. De gemeente Breda legt reeds in gang gezette openbare activiteiten niet stil, maar vraagt wel om rekening te houden met de situatie. De landelijke politiedag van zaterdag gaat niet door, evenmin als de opening van nieuwe politiebureaus in Nunspeet, Ermelo en Borculo. Burgemeester Ter Horst van Nijmegen heeft, in goed overleg met de kermisbonden, besloten dat de Nijmeegse kermis de resterende dagen met een aangepast programma verderdraait. Zo is de muziek minder hard dan anders.

Het begrip ”nationale rouw” wordt in Nederland niet gebruikt. De overheid trekt wel alle officiële feestelijkheden in tot en met de begrafenis. Maar andere officiële evenementen kunnen doorgaan met de gepaste soberheid. Bij overige activiteiten is het de verantwoordelijkheid van de organisator om ze al dan niet door te laten gaan, aldus minister Remkes gisteren.

Bij gemeenten en provincies kwamen maandag veel vragen binnen over vlaginstructies. „We worden overspoeld met telefoontjes”, aldus Marjolein Copier van de provincie Utrecht. Ook Marga Visser van de gemeente Staphorst kreeg veel vragen. „We hebben natuurlijk een koningsgezinde bevolking. Je merkt dat dit sterfgeval bij velen gevoelens van medeleven teweegbrengt.” Antwoorden op vragen over vlaggen waren in veel gevallen nog niet te geven. „We wachten nog op een instructie van het ministerie”, aldus Wil Poort van de gemeente Katwijk maandagmiddag. Die kwam overigens aan het begin van de avond. De gemeente Hardenberg kondigde maandagochtend vroeg echter al enkele algemene richtlijnen af. Zo moet de Nederlandse vlag halfstok van zonsopgang tot zonsondergang vanaf het moment van overlijden tot en met de dag van bijzetting in het familiegraf. Alleen op zondag mag er niet worden gevlagd.