Filippensen 1:6Een mens brengt bij zijn geboorte geen goed werk mee. Hij is boos van zijn jeugd af aan. Daar hij zo boos is van nature, brengt hij ook niet anders voort dan kwade werken. Dus is er niets in hem dat op een goed werk gelijkt. Daarom moet het in hem begonnen worden. Alleen God begint het goede werk in hem. Dan wordt hij anders dan dat hij was. Dit beginnen verandert de mens en staat geheel tegenover hetgeen hij was.

Dit moet wel duidelijk worden opgemerkt, want velen bedriegen zich hierin. Zij menen dat zij het goede werk hebben en beoefenen en houden zich daaraan vast. Zij weten echter niet van een begin en hebben geen bewustheid van anders geworden te zijn vergeleken met wat men geweest is. Daarom heeft men reden om hun mening voor een valse en hun verzekering voor ongegrond te houden. Dat mag zoveel temeer omdat zij in hun daden tonen, die te zijn die zij van nature zijn: dood in zonden en misdaden.

Doch is er een begin van dit goede werk, zo volgt dat het niet direct tot zijn volkomenheid wordt gebracht, maar dat het eerst begint en dan voortgaat. Het is gelijk een kind dat geboren wordt: er zijn alle delen van een volwassen mens, maar de grootte is er nog niet. Het goede werk is een groeiend werk. Het zijn eerst tere planten en daarna bomen.

Cornelis van Vollenhoven,

ziekentrooster te Amsterdam

(”De Waarheid in het binnenste”, 1759)