Help, de film komt eraan
DEN HAAG - Media worstelen met de vraag wat ze straks aan moeten met het filmpje van Wilders. Uitzenden of niet? Bijna iedereen kiest voor vertonen. „Maar niet integraal. En alleen in een journalistieke inbedding van duiding en commentaar.”
Bestaat de Koranfilm van Wilders eigenlijk wel? Ton F. van Dijk, tijdelijk programmadirecteur van Het Gesprek, is er zeker van. „Dat kun je afleiden uit de serieuze reactie van Balkenende. Kijk, Wilders’ gangen worden dag en nacht gevolgd. Men weet dus of hij naar studio’s gaat en dat soort dingen. Blijkbaar is de premier gerapporteerd dat het absoluut menens is. Dat er aan iets gewerkt wordt. Anders had hij niet zó gereageerd.”Van Dijk, donderdagavond panellid op een bijeenkomst van MediaDebat, denkt, net als veel collega’s, voortdurend na over de vraag wat de media aan moeten met de film. „Via een tussenpersoon zocht Wilders enige tijd terug contact met mij. Of ik zijn productie wilde uitzenden. Ik zou de film kort voor het uitzenden te zien krijgen en moest hem dan compleet naar buiten brengen. Zonder te korten, zonder commentaar erbij. Wilders zou, zo vertelde hij, op dat moment al lang en breed in een vliegtuig zitten naar het buitenland.”
Van Dijks reactie was helder: „Dat doe ik dus niet.” Maar een beetje pijn deed dat besluit wel. „Mijn programma, Het Gesprek, had wat extra publiciteit goed kunnen gebruiken.”
Egbert Dommering, hoogleraar informatierecht aan de Universiteit van Amsterdam, verbaast zich erover dat media het idee om de film uit te zenden überhaupt in overweging nemen. „Het is politieke propaganda. Wat is daar nieuwswaardig aan? Je gaat als media het filmpje van de SP over wantoestanden in de bejaardenhuizen toch ook niet uitzenden?”
De aanwezige journalisten in de zaal zijn het daar niet mee eens. „De film van Wilders is nu eenmaal nieuws. Hij brengt beroering in de maatschappij. Ambassades in het buitenland treffen druk voorbereidingen. Dat kun je niet negeren”, meent Frits Wester van RTL Nieuws.
Niet dat je als tv-zender het filmpje integraal uitzendt. „Waarschijnlijk kies je er stukjes uit. Je laat bovendien mensen aan het woord die er deskundig commentaar op leveren.” En dat alles pas nadat Wilders de beelden eerst zelf naar buiten heeft gebracht.
Dat laatste zal waarschijnlijk via internet gebeuren, iets wat niemand -al zou hij het willen- kan tegenhouden. Dommering: „Wilders kan het via zijn eigen website doen. Maar hij schijnt ook al contacten te hebben met providers in Amerika. Als de één uit de lucht gehaald wordt, springt de volgende in het gat.”
Juridisch is er geen titel om tot een verbod te komen. „In Europa gaan we steeds verder in het toestaan van kritiek op religie”, constateert de Amsterdamse hoogleraar. „In de praktijk kennen we het begrip godslastering eigenlijk niet meer. De grens van het toelaatbare lag lange tijd bij zeer kwaadaardige aanvallen op religieuze symbolen, maar ook die grens is aan het schuiven.”