Nederland houdt EU–verdrag met Servië tegen
BRUSSEL (ANP) – De 27 EU–landen tekenen voorlopig nog geen omvangrijk samenwerkingsverband met Servië. Wel krijgen de Serviërs het aanbod van een politieke dialoog, waarover ze volgende week samen met de EU een verklaring kunnen ondertekenen, als ze dat willen.
Dat is de uitkomst van overleg tussen de EU–ministers van Buitenlandse Zaken maandag in Brussel. Minister Verhagen van Buitenlandse Zaken toonde zich zeer tevreden over de afloop van het debat met zijn collega’s. „De EU en Nederland reiken de Serviërs de hand en het is aan hen om die hand bij de verkiezingen zondag te pakken”, aldus de minister.Hij had met succes verdedigd dat de EU een zogenoemd stabilisatie– en associatieakkoord (SAA) met Servië pas ondertekent als de van oorlogsmisdaden verdachte ex–generaal Ratko Mladic is uitgeleverd aan het Joegoslavië–Tribunaal in Den Haag. De vroegere Bosnisch–Servische legerleider wordt verantwoordelijk gehouden voor de genocide op bijna 8000 moslimmannen in de moslimenclave Srebrenica in 1995. Nederlandse militairen, aanwezig in Srebrenica, konden de slachting niet voorkomen.
Verhagen kwam samen met zijn Belgische collega maandag onder grote druk te staan van een aantal EU–landen, waaronder Italië en Frankrijk, die nu al het SAA wilden tekenen, als aanmoediging voor de pro–Europese krachten bij de tweede ronde van de presidentsverkiezingen in Servië, komende zondag. Dan neemt de pro–Europese huidige president Boris Tadic het op tegen de nationalistische favoriet Tomislav Nikolic.
Uiteindelijk moest de EU de weigering van Verhagen accepteren, zeker toen hij steun kreeg van Duitsland en Groot–Brittannië. Vervolgens werd gekozen voor het aanbod van een politieke dialoog.
Dat betekent dat een werkgroep namens de EU samen met Servië gaat bekijken hoe het land zo snel mogelijk alsnog aan de eisen van het SAA kan voldoen. De EU biedt meteen aan om het aantal Europese visa voor Servische studenten te verhogen.
Terugkijkend op zijn urenlange strijd met collega–ministers zei Verhagen: „Onze boodschap aan Servië is: als je voor de Europese Unie kiest, betekent dat ook dat je niet een oorlogsmisdadiger beschermt die verantwoordelijk is voor de grootste slachting op het Europese continent sinds de Tweede Wereldoorlog”.
Behalve Verhagen claimden ook zijn tegenstanders de uitkomst maandag als een overwinning. „Dit is een tekst die de deuren voor Servië naar de EU opent”, zei de Sloveense EU–voorzitter, minister Dimitrij Rupel. De huidige Servische regering verwelkomde het Europese aanbod als een „doorbraak”.