In Nedersaksen valt de CDU van 48,3 procent in 2003 terug naar 42,5 procent, maar blijft de grootste partij. De SPD zakt van 33,4 procent naar 30,3 procent, het slechtste resultaat van de partij in de deelstaat sinds de oorlog. De FDP (8,1 naar 8,2 procent) en de Groenen (7,6 naar 8 procent) gaan weinig vooruit, maar de Linksen zijn met 7,1 procent de grote winnaar.In Hessen blijft de CDU van Koch met 36,8 procent (van 48,8 procent in 2003) de SPD van Andrea Ypsilanti met 36,7 procent (van 29,1 procent) nog maar nét voor, maar met allebei evenveel zetels (42) in het deelstaatparlement. De FDP (van 7,9 naar 9,4 procent of 11 zetels) gaat de Groenen (10,1 naar 7,5 procent of 9 zetels) voorbij en de Linksen komen met 5,1 procent (6 zetels) met de hakken over de sloot over de kiesdrempel.

Koch had criminaliteit onder (allochtone) jongeren tot speerpunt van zijn campagne gemaakt. „Hiermee was hij gewoon niet verkiesbaar voor sommige van de liberale, kosmopolitische burgers van de grote steden zoals Frankfurt”, zegt politicoloog Paul Nolte van de Freie Universität Berlin. Ypsilanti hamerde op de invoering van een landelijk minimumloon en beter onderwijs. „Het lijkt mij duidelijk -en de unie moet dit ook onderkennen- dat de mensen meer maatschappelijke rechtvaardigheid willen”, zei landelijk SPD-leider Kurt Beck voor de televisie.

De opkomst van de Linksen illustreert die wens. „Met de Linksen moet voortaan rekening worden gehouden”, zei partijkopstuk Dietmar Barsch. „Vandaag is voor ons een doorbraak in het westen.”

De verkiezingen in Hessen en Nedersaksen werden gezien als een graadmeter voor de krachtsverhoudingen tussen de landelijke coalitiepartijen CDU en SPD. De wrijvingen tussen de twee partijen nemen toe en ze hopen allebei na de Bondsdagverkiezingen van volgend jaar van elkaar verlost te zijn. Volgens politicoloog Nolte kunnen de uitslagen van gisteren de atmosfeer in het kabinet van Merkel doen opklaren. „Ze hebben allebei een punt gescoord”, zei hij.

De uitslagen van de verkiezingen in de deelstaten Nedersaksen en Hessen wekken bij Duitse economen en werkgevers zorg over een ruk naar links. Het succes van de sociaal-democratische SPD in Hessen duidt op „meer verdelingspolitiek in Duitsland”, zegt de president van het Instituut voor Economisch Onderzoek in Berlijn (DIW), Klaus Zimmermann, in de krant Bild van vandaag.

De regering in Berlijn zal zich nog meer op de ontvangers van uitkeringen concentreren en degenen die belasting betalen nog meer verwaarlozen, verwacht Zimmermann. „Dat is een gevaarlijke politiek, omdat deze economische groei kan kosten en op termijn niet tot meer welstand leidt.”

De president van het werkgeversverbond BDI, Jürgen Thumann, is „met de allergrootste zorg” vervuld. De politiek moet ermee ophouden om alleen over gerechtigheid en herverdeling te praten. Zij moet ervoor zorgen „dat de economie werk kan bieden. Dat is pas sociaal”, zegt Thumann in Bild.

Hoofdeconoom Michael Heise van het verzekeringsbedrijf Allianz vreest dat door de verkiezingsuitslag het minimumloon in meer branches opgang zal doen. „Door het succes van de SPD in Hessen zal het thema minimumloon verder aan betekenis winnen.” Invoering van het minimumloon in andere branches „gaat ten koste van laaggeschoolden en werklozen, die nog moeilijker een baan kunnen vinden”, meent hij. In het Handelsblatt zegt Heise dat de druk om hervormingen door te voeren eerder af- dan toe zal nemen.

Anton Börner van het verbond voor groot- en buitenlandse handel (BGA) waarschuwt dat buitenlandse ondernemingen terughoudender zullen zijn om in Duitsland investeringen te doen.