De Italiaanse regering moet het sinds begin dit jaar doen met twee onderministers minder. Premier Romano Prodi hoeft echter niet te klagen over gebrek aan mankracht. Zijn kabinet bestaat nog altijd uit 100 leden.Eén minister sneuvelde al in december omdat hij onder huisarrest werd geplaatst. Justitie is een gerechtelijk onderzoek tegen de regeringsfunctionaris gestart wegens medeplichtigheid bij een corruptieschandaal. De Italiaanse onderminister van Buitenlandse Handel, Mauro Agostini, stapte begin januari op. Hij vindt dat zijn nieuwe baan „niet te verenigen is met het regeringsmandaat.”

Het motief voor het terugtreden van Agostini is uitzonderlijk te noemen. In Italië treden kabinetsleden zelden af. En zeker niet voor zoiets als „onverenigbaarheid en belangenconflict; dat zijn argumenten die de politiek niet kent,” schrijft Corriere Economia, onderdeel van het dagblad Corriere della Sera.

In Italië is de belangenverstrengeling, waarbij economische en politieke belangen door elkaar lopen, door ondernemer-politicus Silvio Berlusconi geperfectioneerd. Maar de ex-premier heeft het fenomeen niet uitgevonden. Het komt in de gehele samenleving voor; van journalisten die na hun werk politieke manifesten schrijven tot rechters die politici worden.

Veel collega’s van Agostini hebben dubbele of meervoudige banen die met elkaar in conflict zijn. Een beroemd voorbeeld van de laatste jaren is de minster van Openbare Werken in het kabinet Berlusconi, die zijn familiebedrijven in de constructiebranche opdrachten gaf bij de totstandkoming van een hogesnelheidslijn.

Een politicus die aftreedt zonder dat hem dat wordt gevraagd of geëist, is een uitzondering. Agostini geeft niet alleen vrijwillig macht en gezag op, maar ook een vorstelijk salaris van jaarlijks 200.000 euro. Ook zocht Agostini niet de schijnwerpers. De Umbrische politicus overhandigde premier Prodi zijn ontslagbrief op 2 januari, midden in de nieuwjaarsvakantie.