Buitenland

VS: Alleen inspecties op basis van nieuwe VN-resolutie

De Verenigde Staten willen geen wapeninspecteurs naar Irak sturen zonder dat er een nieuwe VN-resolutie is afgekondigd. Dat heeft de Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken, Powell, dinsdag gezegd. Hij reageerde daarmee op de overeenstemming die de Verenigde Naties met Irak sloten in de Oostenrijkse hoofdstad Wenen.

Buitenlandredactie
2 October 2002 10:10Gewijzigd op 13 November 2020 23:51

Powell zei op een in allerijl belegde persconferentie dat het onverstandig is om na vier jaar inspecteurs terug te sturen op grond van de bestaande resoluties. Hij wees erop dat de kans groot is dat Saddam Hussein dezelfde tactiek zal gebruiken als in het verleden, en de inspecties zal frustreren.

„Dr. Blix is een agent van de Veiligheidsraad en zal doen wat de Veiligheidsraad hem opdraagt”, aldus een ongewoon ondiplomatieke Powell. „Ons standpunt is dat hij nieuwe instructies moet krijgen in de vorm van een resolutie.” Hij voegde hieraan toe dat de Veiligheidsraad de resolutie zal aanvaarden zonder daarover met Irak te onderhandelen. „Iedereen weet dat het oude inspectieregime niet werkte”, zei Powell.

De Amerikanen en de Britten willen dat de Veiligheidsraad één nieuwe, strenge resolutie aanneemt tegen Irak, maar zonder dat er in de tekst direct sprake zal zijn van een „automatische” inzet van geweld. Dat zei de Britse minister van Buitenlandse Zaken, Straw, dinsdag tegen de BBC-radio. De Iraakse regering heeft dinsdag opnieuw gewaarschuwd dat het een nieuwe resolutie van de VN-Veiligheidsraad niet zal accepteren.

Powell en Straw mogen dan een nieuwe VN-resolutie willen, binnen de Veiligheidsraad bestaat daarover nog geen overeenstemming. Londen en Washington pogen al dagen de andere permanente leden over te halen een harde resolutie aan te nemen. Parijs, Peking en Moskou voelen evenwel weinig voor een tekst waarin eventueel militair ingrijpen tegen Bagdad direct wordt goedgekeurd.

Frankrijk, dat als permanent lid vetorecht heeft, wil eigenlijk twee resoluties, een die Bagdad maant wapeninspecties ongehinderd toe te laten en een eventuele tweede met een geweldsdreiging als Irak zich niet aan de afspraken houdt. Volgens Straw is één resolutie voldoende, maar daarin moet dan wel duidelijk staan dat militair ingrijpen een gevolg kan zijn.

De Britse premier Tony Blair heeft dinsdag de Iraakse leider opnieuw gewaarschuwd mee te werken aan de uitvoering van de resoluties van de Verenigde Naties. Weigert hij hieraan te voldoen, dan zal geweld niet worden geschuwd, aldus Blair in een toespraak tijdens de jaarlijkse bijeenkomst van zijn Labour-partij.

Veel partijgenoten van de premier verzetten zich tegen militair ingrijpen. Maandag verwierp een krappe meerderheid een motie die het gebruik van geweld onder alle omstandigheden verbiedt. De gedelegeerden spraken zich wel uit voor een militaire optie als alle politieke en diplomatieke middelen zijn uitgeput en als het onder de vlag van de VN gebeurt.

Blair legde een verband tussen de kwestie Irak en die van de bezette Palestijnse gebieden. „VN-resoluties moeten daar net zo goed gelden als voor Irak”, aldus de premier. Hij riep op de onderhandelingen over de stichting van een Palestijnse staat voor het eind van het jaar te hervatten en noemde de huidige situatie in het Midden-Oosten „afschuwelijk en fout”. „De Palestijnen leven onder erbarmelijke omstandigheden, vernederd en uitzichtloos, terwijl Israëlische burgers bruut worden vermoord”, zei Blair.

Amerikaanse deskundigen zullen op zeer korte termijn in Oekraïne arriveren om onderzoek te doen naar een mogelijk illegale leverantie van een radarinstallatie aan Irak. Dat heeft het Oekraïense ministerie van Defensie dinsdag meegedeeld na overleg met een Amerikaanse diplomaat.

Het onderzoek moet al op 15 oktober zijn afgerond. Washington meldde vorige week „authentiek” geluidsmateriaal te bezitten waarop de Oekraïense president, Koetsjma, persoonlijk toestemming geeft voor de levering van vier radarinstallaties aan Irak. De radar zou onder meer de ’onzichtbare’ stealth vliegtuigen van de Amerikanen kunnen waarnemen.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer