EU: Onderzoek verkiezingen Georgië
TBILISI - EU-buitenlandcoördinator Javier Solana eist van de Georgische regering dat zij serieus onderzoek doet naar onregelmatigheden bij de verkiezingen van zaterdag. Bij de stembusgang werd de prowesterse Michail Saakasjvili als president herkozen.
Solana feliciteerde de Georgiërs wel met het vreedzame verloop van de verkiezingen. Ook waarnemers van de Organisatie voor Veiligheid en Samenwerking in Europa (OVSE) oordeelden dat de verkiezingen democratisch verliepen, ondanks enkele „serieuze zwakke plekken.”Rusland, dat met het Westen wedijvert om in deze ex-Sovjetrepubliek voet aan de grond te houden, sloeg een kritischer toon aan en noemde de verkiezingen „amper vrij of eerlijk.” Moskou noemde de goedkeuring van de verkiezingsuitslag door de OVSE „oppervlakkig.” De internationale organisatie sprak dit tegen. De afgelopen jaren is de relatie tussen Rusland en de OVSE sterk bekoeld door de vele kritiek die de organisatie steeds op de Russische verkiezingen heeft.
De herkozen Saakasjvili zei dat het verloop van de verkiezingen toont dat Georgië hard op weg is een Europese democratie te worden. Hij gaf toe dat er nog veel werk te verzetten valt voordat dit doel bereikt is. Saakasjvili won de verkiezingen volgens de laatste cijfers van de centrale kiescommissie met 52,8 procent van de stemmen, wat genoeg is om een tweede ronde te vermijden. Zijn naaste rivaal, Levan Gatsjetsjiladze, kreeg 27 procent.
Bij de presidentsverkiezingen van 2004 behaalde de toen nog 36-jarige Saakasjvili, gesteund door zijn succes in het leiden van de Rozenrevolutie, met 96 procent van de stemmen een glansrijke overwinning. Door Saakasjvili’s inspanningen voor democratisering werd Georgië vaak als voorbeeld gezien voor andere landen in de voormalige Sovjet-Unie.
De president kwam echter onder vuur te liggen toen zijn leiderschapsstijl volgens de oppositie autoritaire trekjes begon te vertonen. Ook zou hij niet genoeg doen voor de armen.
Saakasjvili gaf de politie opdracht massale demonstraties neer te slaan. Het uitroepen van de noodtoestand en de sluiting van een zender die gold als de spreekbuis van de oppositie, droegen bij aan de twijfel over het democratische gehalte van zijn gezag. Om zijn gedeukte imago op te vijzelen, schreef hij de verkiezingen uit.
De afgenomen steun voor de president duidt op een groeiende verdeeldheid in Georgië, die Saaksasjvili’s streven naar het lidmaatschap van de NAVO en de EU kan torpederen. Saakasjvili zelf zei maandag in een interview echter dat deze kloof niet overdreven moet worden. „In een normaal Europees land wordt het een aardverschuiving genoemd als iemand in de eerste verkiezingsronde meer dan 50 procent krijgt en ik zie niet in waarom dat in Georgië anders zou zijn.”
Gevraagd naar een reactie op de aangekondigde protesten, zei hij dat vreedzame demonstraties nu eenmaal deel uitmaken van het democratische proces. Hij prees het feit dat Gatsjetsjiladze bijna 30 procent van de stemmen wist te behalen, in een regio waar de oppositie doorgaans een marginale rol vervult. Hij noemde het een compliment voor de Georgische democratie.