De Veiligheidsraad is niet het hoogste, maar wel het machtigste orgaan van de VN. Het beslist, grof gezegd, over oorlog en vrede in de wereld. Het Handvest van de Verenigde Naties verbiedt het voeren van oorlog. Maar als het nodig is een gewapend conflict met geweld op te lossen, kan alleen de Veiligheidsraad daarover beslissen.

De beslissingen van de Veiligheidsraad worden resoluties genoemd. Deze zijn bindend voor lidstaten van de VN.

De raad heeft vijftien leden. Tien zetels worden wisselend ingenomen door de 191 lidstaten. Vijf van die lidstaten hebben permanent zitting in de Veiligheidsraad en hebben daar zelfs een veto over besluiten.

De permanente leden zijn de Verenigde Staten, Groot-Brittannië, China, Rusland en Frankrijk. Juist daarom is het zo belangrijk dat de Britten en de Amerikanen ook de Russen, Chinezen en Fransen meekrijgen in hun resolutie tegen Irak.

Volgens het Handvest van de Verenigde Naties heeft de Veiligheidsraad onder meer als taken het handhaven van internationale vrede en veiligheid en het ondernemen van militaire actie tegen agressieve staten.

Zodra er een mogelijke dreiging tegen de wereldvrede opkomt, wordt dit in de Veiligheidsraad besproken. De eerste stap is dan gewoonlijk dat partijen worden opgeroepen aan tafel te gaan en de problemen uit te spreken. In sommige gevallen probeert de raad te bemiddelen. Ook benoemt hij soms gezanten of vraagt hij de secretaris-generaal van de VN deze te benoemen.

Als een conflict toch in een gewapend treffen uitmondt, probeert de Veiligheidsraad met specifieke resoluties een staakt-het-vuren af te dwingen. Soms zenden de VN op voorspraak van de Veiligheidsraad speciale vredesmissies om daarbij te helpen. Op dit moment zijn er vijftien vredesmissies rond de wereld. Ook kan de raad economische sancties tegen onwillige staten afdwingen.

Een andere maatregel om onwillige staten weer in het gareel te krijgen, is het sturen van wapeninspecteurs, zoals naar Irak. In december 1999 werd de Unscom-missie in het leven geroepen om Irak te (helpen) ontdoen van zijn massavernietigingswapens.

Een lidstaat waartegen actie is ondernomen, kan tijdelijk van zijn plichten en voorrechten van het lidmaatschap van de Algemene Vergadering van de VN worden beroofd. Een lidstaat die vastbesloten de beginselen van het VN-Handvest met voeten treedt, kan zelfs op voorspraak van de Veiligheidsraad het lidmaatschap worden ontnomen. Dit laatste gebeurt echter zeer weinig.

Na de inval in Koeweit door Irak in augustus 1990 heeft de Veiligheidsraad veel resoluties tegen Irak aangenomen. Veel daarvan betroffen het meewerken aan de wapeninspecties, wat Irak dus tot op heden weigert.

De Veiligheidsraad is officieel de plaats waar volkenrecht wordt gemaakt. Maar in werkelijkheid is het een slangenkuil waarin politieke gevechten van wereldschaal worden geleverd. Aan de opstelling van de vijf permanente leden van de raad liggen louter politieke motieven ten grondslag.