In de grote woonkeuken van de familie Van Zandwijk staat deze donderdag rond het middaguur de tafel gedekt voor één persoon. „Mijn man moet nog eten”, verontschuldigt Judig van Zandwijk zich. „Hij is sinds gisteravond onafgebroken in touw. Hij gunt zich zelfs geen tijd voor een boterham.”Omdat de bel het niet doet, zit ze voor het raam om aankomende bezoekers goed in de gaten te houden. De meesten komen om eieren of aardappelen te kopen. De boerin rekent uit het hoofd af, want de kassa weigert dienst. „Ik besef nu pas hoe bevoorrecht we zijn met stroom.”

Even later komt Van Zandwijk de keuken binnen. Hij laat de boterhammen voor wat ze zijn en gaat aan tafel zitten. „De storing duurt zeker nog wel tot morgenochtend”, zegt hij tegen zijn vrouw. „Vreselijk”, reageert ze geschrokken. „Ik had gedacht dat ik vanavond weer een warme maaltijd kon koken, maar dat zit er dus nog niet in. Hopelijk kan ik mijn zus vragen of ze wat brengt.” Gelijk er achteraan: „O, nee, de telefoon werkt niet natuurlijk.”

Het gezin werd woensdag tijdens de maaltijd opgeschrikt door de stroomstoring, die ontstond nadat een defensiehelikoper een hoogspanningsmast raakte. Daardoor knapten de stroomkabels over de Waal. „We keken naar buiten. Heel de omgeving was donker, aardedonker. Alleen de radartoren van de Rijksluchtvaartdienst was nog verlicht. Dan weet je gelijk dat de storing niet alleen jouw woning treft, maar de hele regio”, vertelt Van Zandwijk.

Zijn vrouw gaat na het begin van de storing in het donker meteen op zoek naar kaarsen. „Gelukkig heb ik er daar in deze tijd van het jaar genoeg van in huis.” Haar man, eigenaar van 2000 kippen en 70 koeien, denkt aan zijn dieren. „Gelukkig had ik vlak voor etenstijd de koeien nog gemolken. Als dat niet op tijd gebeurt, worden de dieren onrustig. Bovendien kunnen ze last krijgen van uierontstekingen.”

Doordat de Herwijnse familie door de stroomuitval niet over radio of internet beschikt, was de oorzaak van de storing niet meteen bij hun bekend. „Na ongeveer een half uur kwamen er wat jongelui uit het dorp om te informeren hoe de situatie er bij ons voorstond. Toen hoorden we pas dat er een helikopter tegen een hoogspanningsdraad was gevlogen.”

Om een uur of negen woensdagavond wordt Van Zandwijk, die ook groepsleider is van de brandweer Lingewaal-Zuid, opgeroepen om een buitenbrand te blussen. „Toen we als collega’s na afloop bij elkaar zaten, hoorden we dat de storing waarschijnlijk tot de volgende ochtend zou duren. Inmiddels was ook het telefoonnetwerk uitgevallen. We besloten om de kazerne de hele nacht te bemannen.”

In de nacht van woensdag op donderdag krijgt de 51-jarige boer het druk. Samen met zijn collega’s regelt hij benzine voor het noodaggregaat van het bejaardenhuis en diesel voor de zendmast van de brandweeralarmering. Ook breken ze de deur open van een telefooncentrale. „De reparateurs die een noodaggregaat wilden aansluiten, hadden geen sleutel bij zich.”

Hulpvragen van burgers ontvangt het team ’s nachts niet. Dat werd ’s ochtends wel anders. Boeren zaten te springen om aggregaten om hun koeien te kunnen melken. Een bedrijf uit Beesd leende de brandweer een aantal apparaten. Ook Van Zandwijk maakt daar dankbaar gebruik van.

De agrariër heeft de noodstroom niet alleen nodig om zijn koeien te melken, ook zijn kippen hebben verzorging nodig. „Normaal gesproken springt om vier uur het licht aan. De legnesten gaan dan open, zodat kippen hun eieren kwijt kunnen. Als dat niet gebeurt, leggen ze hun ei in het stro of op de roosters, dan wordt het een enorme chaos. Ook het voeren verloopt automatisch.”

Na de verzorging van zijn dieren brengt Van Zandwijk het apparaat naar een collega. Zo komen alle agrariërs aan de beurt. „De laatste heeft rond de middag gemolken. Ook gistermiddag en -avond gebeurde het op dezelfde manier.”

De Herwijnse agrariër zal blij zijn als de storing verholpen is. „We redden ons prima, maar een ideale situatie is het niet. Omdat het afzuigsysteem in de schuren niet werkt, stinkt het verschrikkelijk. Bovendien raken de dieren onrustig als ze onregelmatig worden gevoerd.”

Voor Van Zandwijk was het gistermiddag nog maar de vraag of hij ’s avonds een warme maaltijd kreeg. Koken doet de familie elektrisch, maar als er geen stroom is, wordt dat lastig. „Dan gaan we toch naar de Chinees”, stelt zijn vrouw voor. Van Zandwijk lacht. „Zij stonden vanochtend bij de kazerne. We hebben hun een noodaggregaat geweigerd omdat het niet urgent genoeg was. We zullen het met een boterham moeten doen.”