Het bezoek van de premier, dat slechts een uur duurde, markeert volgens de Britse regering het begin van de overgang van een vechtmissie naar een opbouwmissie. Maar het is nog verre van zeker dat Iraakse troepen in staat zijn om zelfstandig de orde in Zuid-Irak te bewaren.Brown zei dat hij in een telefoongesprek met de Iraakse premier Nuri al-Maliki heeft afgesproken dat de Britten in de komende twee weken de controle over de provincie Basra volledig aan de Irakezen zullen overdragen.

Brown sprak Britse militairen op een luchtmachtbasis bij de provinciehoofdstad Basra toe. Hij prees de troepen voor hun bijdrage aan de veiligheidssituatie in het gebied. Het was zijn tweede bezoek aan Irak sinds hij in juni Tony Blair opvolgde als premier. Groot-Brittannië heeft nu ongeveer 4500 militairen in Irak. Volgend jaar wordt dat aantal gereduceerd tot 2500.

De Iraakse vicepresident Tariq al-Hashemi, een soenniet, heeft zich zondag uitgesproken ten gunste van een strategisch samenwerkingsverdrag met de Verenigde Staten. Hij zei dat Irak zich daarmee zou verzekeren van de „sterke en eerlijke” partner die het nodig heeft.

De stellingname van Al-Hashemi is kenmerkend voor veranderende opvattingen binnen de soennitische gemeenschap. De soennieten hebben zich steeds verzet tegen de aanwezigheid en invloed van de VS in Irak en soennitische opstandelingen voerden strijd tegen de Amerikaanse strijdkrachten. De afgelopen maanden hebben verschillende soennitische strijdgroepen zich echter bij de Amerikanen aangesloten om al-Qaida te bevechten.

Omdat Al-Hashemi en zijn Iraakse Islamitische Partij slechts de gematigde middenmoot van de soennieten vertegenwoordigen, moet worden afgewacht hoeveel soennieten bereid zijn zijn voorbeeld na te volgen.

De basis voor het pact waarop de vicepresident doelde, werd op 26 november gelegd door de Amerikaanse president George Bush en de Iraakse premier Nuri al-Maliki. Zij tekenden een verklaring van uitgangspunten, waaronder de mogelijkheid van een blijvende Amerikaanse militaire aanwezigheid in Irak en een duurzame relatie.

De Verenigde Staten moeten toenadering tot Iran zoeken als de veiligheid in het Midden-Oosten hun lief is. Dat advies gaf de Iraakse nationale veiligheidsadviseur Muwaffak al-Rubaie zondag op een veiligheidsconferentie in de Golfstaat Bahrein. Hij reageerde op een toespraak van de Amerikaanse minister van Defensie Robert Gates, die regionale leiders maande om Iran hard aan te pakken over zijn atoomprogramma.

De chef van politie in de Iraakse provincie Babel is zondag door een bermbom om het leven gekomen. Generaal-majoor Qais al-Mamuri was populair bij de bevolking, onder meer omdat hij hard optrad tegen milities, ongeacht hun achtergrond.