OM-onderzoek naar elektrische stok Irak
DEN HAAG (ANP) - Het openbaar ministerie heeft een onderzoek ingesteld naar de aanwezigheid van een elektrische wapenstok in het CPA-huis (Coalition Provisional Authority) in As Samawah in Irak.
Nederlandse militairen hebben die mogelijk ingezet bij het verhoor van een gevangengenomen Saudiër in 2003. De stroomstok behoorde destijds niet tot de officiële uitrusting.Minister Van Middelkoop (Defensie) meldde het onderzoek van het OM donderdag in antwoord op 35 schriftelijke vragen van de vaste Kamercommissie voor defensie. Een woordvoerster van het OM kon donderdag niet zeggen of het om een oriënterend dan wel een strafrechtelijk onderzoek gaat. Volgens haar is daar nog geen besluit over genomen. Een woordvoerder van Defensie wil niets kwijt over het soort onderzoek.
De commissie-Van den Berg, die de verhoormethoden tijdens de missie in Irak onderzocht, vond de stroomstok een belangrijk aspect in de kwestie en bracht dit nader onder de aandacht van de hoofdofficier van justitie in Arnhem. De Saudiër heeft ooit geklaagd over zijn behandeling, maar kon niet meer als getuige optreden voor de commissie, omdat hij in 2004 overleed. Een getuige in het CPA-huis heeft een verklaring over het gebruik ervan afgelegd.
Het hele rapport is ter beoordeling naar het OM gegaan, net als het rapport van de Commissie van Toezicht betreffende de Inlichtingen- en Veiligheidsdiensten (CTIVD). Het OM denkt niet meer dit jaar een besluit over mogelijke vervolgstappen te kunnen nemen. Volgens de woordvoerster is het dossier zo omvangrijk dat veel tijd nodig is.
Overigens was de ondervraging van de Saudiër op zich toegestaan, aldus Van Middelkoop. Het gebruik van skibrillen als sanctie om gegevens los te krijgen tijdens verhoren is niet toegestaan. Het mag wel tijdens de gevangenneming, het transport of de verplaatsing. Nederlandse ondervragers gebruiken de skibrillen nu niet meer tijdens de ondervragingen, aldus de minister.
Defensie heeft inmiddels een gespecialiseerde eenheid van de landmacht die is opgeleid om gevangenen te ondervragen. Daarin is aandacht voor de internationale regels over de omgang met en ondervraging van gedetineerden. De MIVD is niet meer belast met deze taak, zoals in Irak nog het geval was.