Het nieuwe college gaat bestaan uit vertegenwoordigers van CDA, VVD, PvdA en GroenLinks, zo werd vrijdag bekendgemaakt. Het vorige college van PvdA, GroenLinks, SP en ChristenUnie viel twee weken geleden over de aanleg van de RijnGouwelijn.De provincie Zuid-Holland wil de lightrailverbinding dwars door de historische binnenstad aanleggen, terwijl twee derde van de Leidenaren hier in maart tijdens een referendum tegen stemde. Op 9 oktober stapte de SP uit het college omdat zij niet wilden onderhandelen met de provincie over een alternatief tracé. Ook de ChristenUnie keert niet terug, omdat de nieuwe coalitie tegen de zin van de partij de aanleg van de RGL door de drukke Breestraat in het centrum niet uitsluit.

Tijdens een roerige raadsvergadering werd op 17 oktober een motie aangenomen waarin het college ”beschouwd werd als gevallen”. Ook werd besloten dat niet de PvdA als grootste partij de onderhandelingen zou openen, maar dat er een onafhankelijke informateur zou komen. Dat werden er twee, Prof. dr. D. D. Breimer, oud-rector magnificus van de Universiteit Leiden en drs. M. Schultz van Haegen, oud-wethouder en oud-staatssecretaris voor de VVD. Zij spraken twee weken met alle partijen.

De komende weken gaan de vier partijen met elkaar onderhandelen over een nieuw collegeprogramma. Pas daarna worden de wethouderskandidaten bekendgemaakt. De onderhandelingen worden begeleid door twee formateurs, die het stokje overnemen van Breimer en Schultz van Haegen.

Leiden blijft zich verzetten tegen de plannen van provincie om de aanleg van de lijn door te drukken. De gemeente wil daarmee zo veel mogelijk uit de onderhandelingen slepen. Als de provincie toch haar zogeheten doorzettingsmacht gebruikt, moet zij zelf opdraaien voor alle kosten. Leiden zal alle bezwaar- en beroepsmogelijkheden alleen gebruiken om verbeteringen te bereiken en niet om het Breestraattracé tegen te houden.

Het nieuwe college laat als compromis een vergelijkend onderzoek uitvoeren naar twee tracés: de route over de Breestraat die de provincie wil en een route over de Hooigracht/Langegracht. Voor 31 december 2008 moet de Leidse gemeenteraad een definitieve keuze maken. Bij gelijke geschiktheid van beide tracés, kiest de nieuwe coalitie voor aanleg van de RijnGouwelijn over de Hooigracht/Langegracht.

In het compromis wordt de mogelijkheid opengehouden dat de RGL over de Breestraat komt. Dan moet wel aan allerlei voorwaarden worden voldaan. Zo moet er eerst een ringweg rond de stad komen, waaraan de provincie een substantiële bijdrage moet leveren. Ook moet er een betere treinverbinding komen tussen Leiden en Utrecht.

PvdA en GroenLinks waren altijd al voor de aanleg van de RijnGouwelijn, maar beloofden bij de vorming van de vorige coalitie zich aan de uitslag van het referendum te houden. De VVD was als enige partij tegen het referendum en is voor het Breestraattracé. SP en ChristenUnie waren juist tegen de aanleg van de RijnGouwelijn. Voor de ChristenUnie is een onderzoek naar een ander tracé wel bespreekbaar, voor de SP niet.