Vooraanstaande Spaanse juristen hebben voorspeld dat verscheidene aangeklaagden zullen worden vrijgesproken wegens gebrek aan bewijs.De aanslagen in Madrid werden op 11 maart 2004 gepleegd, drie dagen voor de Spaanse parlementsverkiezingen. Door de terreuracties kwamen 191 mensen om het leven. Nooit eerder eiste een terreuractie in het Iberische land zoveel levens. Spanje was voor de radicale moslims een legitiem doelwit, omdat dit land onder de toenmalige centrumrechtse regering van José Maria Aznar militairen leverde voor de oorlog in Irak.

Dertien radicale moslims stapten in de ochtend van 11 maart 2004 in Alcala de Henares op vier treinen met bestemming Madrid. Alle dertien hadden ze een tasje met daarin een bom bij zich. De dertien stapten voor de hoofdstad uit de trein en lieten daar hun tasjes achter. Met behulp van een mobiele telefoon veroorzaakten ze op afstand explosies. Tien bommen ontploften, twee andere bommen werden door de politie onschadelijk gemaakt. De politie vond het dertiende tasje enkele uren na de aanslagen in een ruimte die als mortuarium was ingericht. In het tasje zaten springstof en de mobiele telefoon die dienst moest doen als de ontsteker.

Het dertiende tasje was cruciaal voor het onderzoek naar de daders van de aanslagen, omdat het de politie leidde naar de eigenaar van een telefoonwinkeltje in Madrid, de Marokkaan Jamal Zougam. Via Zougam kwam de Spaanse politie op het spoor van de andere verdachten.

Zougam is een van de 28 aangeklaagden tegen wie woensdag vonnis wordt gewezen. Hij zou een van de bommenleggers zijn. Net als Zougam zijn de meeste andere aangeklaagden van Noord-Afrikaanse afkomst. Zeven vermoedelijke daders van de aanslagen konden niet meer voor de rechters verschijnen. Kort na de aanslagen pleegden ze zelfmoord toen ze in een flat in Madrid door de Spaanse politie werden belegerd.

Het proces tegen de aangeklaagden begon half februari en duurde ruim vier maanden. Zougam behoort tot de acht hoofdverdachten. Tegen elk van hen is ruim 38.000 jaar cel geëist. In het geval van een veroordeling betekent dat volgens de Spaanse wet hoogstens veertig jaar opsluiting.

De Egyptenaar Rabei Osman al-Sayed, bijgenaamd Mohammed de Egyptenaar, geldt als het brein achter de aanslagen. Hij verbleef ten tijde van de aanslagen in Italië, maar zou in 2003 in een Madrileense wijk zijn geweest, waar veel van de vermoedelijke daders woonden. Een andere opvallende hoofdverdachte is de Spanjaard José Emilio Suarez Trashorras. Hij zou de daders van de aanslagen van explosieven hebben voorzien.

Zougam, Mohammed de Egyptenaar en alle andere aangeklaagden ontkenden tijdens het proces dat ze bij de terreuracties betrokken waren. Zo zei Zougam tegen de rechters dat hij op het moment van de aanslagen thuis lag te slapen en stelde Mohammed de Egyptenaar dat hij de terreuracties uit volle overtuiging veroordeelde.