Op de site van de Klassieke Muziekweek laat poppetje Hendrik in een kort filmpje zien waarom de muziekweek dit jaar het thema ”Liever Live” heeft gekregen.Hendrik zet de muziekinstallatie aan en nestelt zich met het cd-boekje op de bank. Hij zit nog maar net, of de cd begint over te slaan en blijft haken. Geërgerd snelt Hendrik naar zijn apparatuur, probeert het nog een keer, rommelt wat en drukt uiteindelijk op de verkeerde knop: de cd-lade schiet eruit, tegen z’n hoofd, waardoor hij knock-out op de grond belandt.

Andere situatie: Hendrik zet pianomuziek aan en gaat voor het raam staan luisteren. Even later klinkt echter een storend geluid. Het blijkt veroorzaakt te worden door de koptelefoon die vlak bij de installatie op de grond ligt. Geërgerd pakt Hendrik het ding en plugt het in. Dat klinkt beter! Hendrik wandelt door de kamer, maar vergeet dat het snoer van de hoofdtelefoon niet ver reikt. Even later ligt hij weer op de grond, terwijl de storende zoemtoon zich weer aandient.

Derde scène: Hendrik pakt de telefoon en draait een nummer. Een vriendelijke vrouwenstem: „Een ogenblikje.” Vervolgens klinkt prachtige klassieke muziek. Hendrik geniet. Dan is hij echter aan de beurt: „Bedankt voor het wachten. Waarmee kan ik u van dienst zijn?” Hendrik gooit geërgerd de hoorn erop en draait het nummer nog een keer, in de hoop de muziek weer te horen. De wachtrij is echter opgelost, zodat slechts de stem van de vriendelijke mevrouw klinkt. Teleurgesteld gooit Hendrik de hoorn ernaast.

Het luisteren naar klassieke muziek via moderne apparatuur brengt de nodige ergernissen met zich mee, wil de organisatie van de Klassieke Muziekweek maar zeggen. „In de concertzaal is het veel beter genieten.” Vandaar: ”Liever Live”.

Breed scala
Het idee voor een Klassieke Muziekweek ontstond twee jaar geleden. Doel was „meer aandacht en meer (nieuw) publiek te genereren voor live klassieke muziek.” Het evenement vindt in de eerste week van november plaats; concertzalen, schouwburgen, symfonieorkesten en muziekensembles ondersteunen de actie en voeren die uit. Klassieke muziek heeft als definitie: „gecomponeerde muziek van de vroege middeleeuwen tot de 21e-eeuwse avant-garde.”

Van 2 tot 11 november is er een keur aan concerten te bezoeken. De orkestdirectieklas van het Haagse Koninklijk Conservatorium presenteert zich. De opera ”Zaïde” van Mozart speelt in Almere. In de evangelisch-lutherse kerk in Den Haag klinken Bach en Buxtehude. Het Gelders Orkest doet in Arnhem van zich horen met ”Peer Gynt” van Grieg. Hannes Minnaar geeft een pianorecital in Rhenen. Kortom: een breed scala aan klassieke muziek. „Om te laten zien en te laten horen dat de drempel naar klassiek niet zo hoog is als hij lijkt.”

Tijdens de eerste Klassieke Muziekweek, in 2005, was violiste Janine Jansen het boegbeeld. Vorig jaar trad de trombonist van het Concertgebouworkest Jörgen van Rijen als zodanig op. Dit jaar is Liza Ferschtman landelijk ambassadeur van de muziekweek. De violiste (1980) won vorig jaar de prestigieuze Nederlandse Muziekprijs. Haar ouders zijn de bekende Russische musici Dmitri Ferschtman (cellist) en Mila Baslawskaja (pianiste).

Zendingsdrang
Ferschtman vindt het „heel erg leuk” om dit jaar het gezicht van de muziekweek te zijn. „Natuurlijk omdat ik zelf speel en heel veel van muziek houd. En dat wil ik graag uitdragen. Zo kan ik mijn zendingsdrang een beetje kwijt, in de hoop dat er meer mensen naar concerten komen.”

Waarom zij gekozen is tot ambassadeur? „De organisatie wil ervoor zorgen dat klassieke muziek haar stoffige imago kwijtraakt. Daarom hebben ze de afgelopen drie jaar gezocht naar jonge musici die laten zien dat deze muziek absoluut niet stoffig of oubollig is.” Dat geldt ook voor haar: „Ik ben jong en maak met veel liefde muziek; ik ben absoluut niet wereldvreemd.”

Gedreven: „Klassieke muziek is ongelooflijk prachtig. Het is ontzettend jammerxx dat heel veel mensen er niet mee in aanraking komen; daarmee missen ze enorm veel. Mijn boodschap: probeer het in ieder geval een keer, ga gewoon eens luisteren, geef die muziek een kans. Niet voor niets is het thema ”Liever Live”: het is zo anders of je naar een concert gaat of dat je deze muziek op tv ziet of naar een cd luistert. Tijdens een concert beleef je de muziek en kun je ook in contact komen met de musici.”

Het klimaat voor klassieke muziek noemt Ferschtman in Nederland erg goed. „Ons land kent veel concertzalen en orkesten waarmee musici kunnen spelen. De variëteit is groot. Zelfs veel kleinere steden hebben heel wat in huis.” Wat beter kan, zijn volgens haar de gelden. „Er wordt snel gesneden in de begrotingen voor cultuur en in allerlei fondsen en beurzen. Terwijl het heel belangrijk is dat de muzikale wereld financiële armslag heeft.” Wat ook beter kan is de educatie. „Kinderen moeten op school al kennismaken met klassieke muziek en met de concertzaal. De muziek moet daarom toegankelijk zijn, ook wat betreft toegangsprijzen.”

Wat naar haar smaak het mooiste concert is dat de komende muziekweek wordt aangeboden, weet de violiste niet. Wel noemt ze na enig aarzelen haar favoriete klassieke compositie: het Strijkkwintet in C-groot van Schubert.

Meer informatie: www.klassiekemuziekweek.nl.

„Wees geraakt door de muziek”
Wie voor het eerst naar een concert met klassieke muziek gaat, kan zich heel onzeker voelen. De organisatie van de Klassieke Muziekweek biedt beginners een helpende hand. Hieronder een fragment.

„Concerten waarbij klassieke muziek wordt gespeeld, kunnen intimiderend overkomen. Het lijkt alsof je een hoop moet weten. Wat als je geen verstand hebt van de muziek? Of als je niet weet hoe je moet luisteren? Wat als je er helemaal niets van begrijpt?

Het goede nieuws is het volgende: Er is geen juiste manier om te luisteren, er is geen juist gevoel dat je moet hebben, er is helemaal niets dat je moet begrijpen. Begrijpen hoeft niet. Je hoeft geen expert in de muziek te zijn. Jouw taak is niet om een perfecte luisteraar te zijn. Jouw taak is heel eenvoudig: Wees geraakt door de muziek. Dat is het. Meer is er niet.

Omdat jij uniek bent, en omdat jouw geheel aan ervaringen uniek is, zal de muziek jou anders raken dan wie dan ook. Muziek kan jou raken op allerlei manieren - je gedachten, je emoties, je geest, je lichaam. Dezelfde muziek kan je iets anders zeggen op verschillende momenten.

Muziek is bedoeld om reacties teweeg te brengen, ideeën op te roepen, gevoelens los te maken, herinneringen naar boven te brengen, en je hart te raken. Het enige dat jij hoeft te doen, is jezelf openstellen.

Natuurlijk beïnvloedt je kennis van muziek, en je ervaring ermee, hoe je wordt geraakt. Als iets leren over de muziek het effect ervan versterkt, zorg dan vooral dat je veel leert. Als herhaaldelijk luisteren helpt om meer en meer door een stuk gegrepen te worden, zorg dan vooral dat je de muziek een paar keer hoort voordat je naar het concert gaat. Alles wat jou helpt om geraakt te worden is goed. Maar als het je niet helpt, of als het jouw genot in de weg staat, maak je er dan vooral geen zorgen over.

Een wonderbaarlijk en mysterieus aspect van live concerten is dat iedereen samen geboeid wordt. Iedereen op het podium en iedereen in het publiek deelt dezelfde ervaring, maar ieder op zijn eigen, unieke manier.”

Muziekprijzen
Tijdens het openingsconcert van de Klassieke Muziekweek vrijdag in Maastricht zullen de VSCD Klassieke Muziekprijzen 2007 worden uitgereikt. Ook wordt dan de VSCD Oeuvreprijs toegekend aan „een prominente Nederlandse musicus.”

De genomineerden voor de Klassieke Muziekprijzen, die in vier categorieën worden uitgereikt, zijn inmiddels bekend.

In de categorie nieuwe generatie musici zijn mezzosopraan Cora Burggraaf, harpiste Gwyneth Wentink en violiste Simone Lamsma genomineerd.

In de categorie meest indrukwekkende prestatie van een klein (kamermuziek)ensemble maken het Atlas Ensemble en het Jerusalem Strijkkwartet kans op de prijs.

In de categorie meest indrukwekkende prestatie van een organisatie, orkest of groot ensemble staan de Cello Biënnale en het Boedapest Festival Orkest op de nominatie.

In de categorie meest indrukwekkende individuele prestatie vechten sopraan Barbara Hannigan, cellist Jean-Guihen Queyras en dirigent Bernard Haitink om de eerste plaats.

De VSCD Klassieke Muziek Jury 2007 bestaat uit voorzitter Anneke Hogenstijn (directeur programmering Concertgebouw, Amsterdam), Yvonne van den Berg (programmeur De Oosterpoort, Groningen), Mischa Spel (muziekrecensente NRC Handelsblad), Frank Veenstra (artistiek manager Muziekcentrum Frits Philips, Eindhoven), Sieuwert Verster (directeur Orkest van de Achttiende Eeuw en directeur platenlabel Attacca) en Kees Vlaardingerbroek (artistiek leider Zaterdagmatinee).

Centraal Station Utrecht
Vijf pianisten geven vrijdag in de hal van het Centraal Station in Utrecht de aftrap voor de Klassieke Muziekweek. Eka Kuridze, Fred Oldenburg, Tamara Rumiantsev en Sandra en Jeroen van Veen zullen tijdens de vrijdagspits op Faziolivleugels de compositie ”Canto Ostinato” (1979) voor twee tot vier piano’s van de Nederlandse componist Simeon ten Holt ten gehore brengen. Dat doen ze twee keer. Eerst van 15.00 tot 17.30 uur, daarna van 18.00 tot 20.30 uur.

Volgens Jeroen van Veen, initiator van het concert, gaat hiermee een lang gekoesterde wens in vervulling. Hij noemt de Utrechtse stationshal „een wel heel bijzonder podium” voor het uitvoeren van de tweeënhalf uur durende compositie.

De toegang tot de beide openbare concerten is vrij.