„Shariawijk niet denkbeeldig”
AMSTERDAM - Moslims in grote steden in Europa zullen in de nabije toekomst mogelijk wijken opeisen die ze kunnen inrichten volgens de regels van de sharia. Dat zegt arabist prof. dr. Hans Jansen vrijdag in een vraaggesprek met deze krant.
Moslimfundamentalisten werken volgens Jansen hard aan bewustwording van geloofsgenoten in Nederland en andere landen in het Westen. „Het is niet denkbeeldig dat die bewustwording op een gegeven moment gepaard kan gaan met een streven naar shariaenclaves in de steden”, aldus Jansen.In zulke wijken zullen moslims grotendeels zelf de dienst uitmaken. „Mensen zullen geen btw meer betalen, omdat ze de voorkeur geven aan zakaat, de islamitische belastingheffing”, aldus Jansen. Ook de toepassing van rechtsregels bij overspel en misdrijven zou volgens de sharia moeten plaatsvinden. In hun streven zullen de moslims een beroep doen op het recht op vrijheid van godsdienst, verwacht Jansen.
Jansen, hoogleraar aan de Universiteit Utrecht, plaatst zelf al een belangrijke kanttekening bij zijn uitspraken over de roep om shariawijken. „Het kan heel anders gaan. Niemand kan de geschiedenis voorspellen.” Hij wijst er wel op dat ook de Britse islamoloog P. Sookhdeo, specialist op het terrein van de jihad, rekening houdt met een streven naar shariawijken in de grote steden.
Prof. dr. Afshin Ellian, hoogleraar integratie aan de Universiteit Leiden, zegt „op dit moment” geen enkel signaal te hebben dat moslims zich met de vorming van shariawijken in Europa bezighouden. „Het lijkt me onwaarschijnlijk dat het er van zal komen, maar de geschiedenis wijst uit dat we nooit nooit moeten zeggen. Het punt is dat we in Nederland niet goed weten hoe moslims denken en hoe zij tegenover de sharia staan. Ik zou het wenselijk vinden om daar diepgaand onderzoek naar te doen.”
De Nederlandse overheid zal de vorming van aparte islamitische wijken afwijzen, zegt Ellian. „Ook als blijkt dat een groot deel van de moslims positief over de sharia denkt. Mocht dat laatste het geval zijn, dan is het wel de vraag wat voorstanders van de sharia gaan doen als de vorming van zulke wijken niet doorgaat.”
Voorzitter D. el Boujoufi van het Contactorgaan Moslims en Overheid (CMO) zegt dat de gedachte van prof. Hans Jansen hem volslagen vreemd voorkomt. „Misschien is er over twee eeuwen een generatie die shariawijken wil, maar de generatie van nu wil gewoon in harmonie en eenheid deelnemen aan de Nederlandse samenleving, waarin iedereen vrijheid van godsdienst en meningsuiting heeft. De grondwet en de Europese regels gaan boven alles.”
Ds. Cees Rentier van de stichting Evangelie & Moslims vindt dat er in zekere zin kan worden gesproken van wijken die door de sharia worden gestempeld. „Niet op formele wijze, maar zeker wel informeel. In steden als Birmingham en het Ruhrgebied wonen grote groepen moslims bij elkaar onder wie de sociale controle heel groot is. In Amsterdam-West en in delen van Rotterdam is dat ook het geval.”
Moslims hanteren in concentratiegebieden soms regels die op gespannen voet staan met de Nederlands rechtsorde, aldus ds. Rentier. „Ik denk alleen al hoeveel druk er kan worden uitgeoefend op moslims die het geloof verlaten en zich bekeren tot het christendom. Vanwege de dreigementen van familieleden is dat voor menigeen reden om de wijken te verlaten en elders te gaan wonen.”
Volgens ds. Rentier hebben moslims in Canada en Engeland zich in het verleden ingezet voor de invoering van intern islamitisch familierecht. „Dat is toen afgewezen en in het huidige politieke klimaat is het ondenkbaar dat daar draagvlak voor ontstaat. Ook de Nederlandse overheden zullen naar mijn overtuiging onder geen beding toestaan dat er wijken komen waar een vorm van sharia formeel wordt ingevoerd.”