De luchtvervuiling in Caïro is zo erg dat wie een dag in de stad leeft, evenveel schadelijke stoffen binnenkrijgt dan door twintig sigaretten te roken. Volgens de Wereldgezondheidsorganisatie krijgt de gemiddelde inwoner van de hoofdstad ruim twintig keer meer roetdeeltjes en schadelijke gassen binnen dan aanvaardbaar is. De ergste luchtvervuilers zijn fabrieken die zware stookolie gebruiken. Het stroperige restproduct van de raffinage van aardolie is bijzonder rijk aan giftige stoffen en verspreidt ook veel roet bij de verbranding.De Egyptische regering probeert bedrijven die veel luchtvervuiling veroorzaken al jaren op een milieuvriendelijkere koers te krijgen, maar tot nu toe heeft dat nog niet veel uitgehaald. Nu komt de ommezwaai opeens vanzelf.

Canadese zakenlui en de eigenaars van Egyptische steenbakkerijen zijn in alle stilte met een samenwerkingsproject begonnen om aardgas in plaats van zware stookolie te gebruiken. Steenbakkerijen verslinden energie. Traditioneel gebruiken ze zware stookolie, want die is goedkoop. Om het vervoer van de grondstoffen en de stenen makkelijker te maken, liggen verscheidene fabrieken meestal dicht bij elkaar, waardoor de omgeving er met extreme luchtvervuiling te maken heeft.

In Arab Abu Sayed, een industriegebied dat maar enkele kilometers verwijderd is van het centrum van Caïro, staan bijvoorbeeld zo maar even 200 steenbakkerijen. Sommige producenten in Arab Abu Sayed zochten al een tijd naar de mogelijkheid om op aardgas over te schakelen. Aardgas kan efficiënter worden gebruikt dan stookolie en levert ook betere stenen op. Daardoor levert de omschakeling op termijn winst op.

De Egyptische bedrijfsleiders kwamen in contact met de Canadees Richard Szudy, toen projectleider van een Canadees initiatief om de uitstoot van broeikasgassen in Egypte te verminderen. Die zorgde ervoor dat de Canadese ontwikkelingssamenwerking vorig jaar een proefprogramma financierde om vijftig steenbakkerijen om te laten schakelen naar aardgas.

Het werd een succes. De steenbakkerijen hadden hun investering binnen het jaar terugverdiend en een gemiddelde fabriek kan nu per jaar ongeveer 15.000 euro uitsparen aan brandstofkosten. De luchtkwaliteit in de omgeving is ook verbeterd. Vroeger waren de schoorstenen van Arab Abu Sayed op minder dan een halve kilometer afstand zichtbaar door de smog die er altijd hing. Nu zijn ze pas zichtbaar van een afstand van verscheidene kilometers.

Andere steenbakkerijen begonnen ook hulp te vragen om te kunnen omschakelen. Die bijstand wordt inmiddels verleend door Idea Egypt, een Egyptische firma met Canadese aandeelhouders die uit het project ontstond. Er staan al 311 bedrijven op de wachtlijst. Als die allemaal zijn omgeschakeld, zal dat een effect hebben dat te vergelijken is met het van de straat halen van 1,9 miljoen auto’s. Idea Egypt hoopt in de toekomst recht te krijgen op emissiecertificaten voor die resultaten. Dat zou het bedrijf de komende tien jaar een bijkomende winst van meer dan 60 miljoen euro kunnen opleveren.