Polen stuurt premier naar huis
WARSCHAU - De Poolse conservatieve premier Kaczynski heeft bij de parlementsverkiezingen van zondag een zware nederlaag geleden.
Maandagmorgen bleek na het tellen van ongeveer 90 procent van de stemmen dat het centrumrechtse Burgerplatform (PO) en de gematigde boerenpartij PSL samen afstevenen op een meerderheid.Volgens de exitpolls kreeg het liberale Burgerplatform van Donald Tusk rond de 44 procent van de stemmen tegenover 31 procent voor Recht en Gerechtigheid (PiS) van Kaczynski.
De premier gaf kort na de eerste prognoses zijn nederlaag toe. Hij zei „tegen een breed front te hebben gefaald” en beloofde krachtig oppositie te gaan voeren. De opkomst was met 55 procent de hoogste sinds de parlementsverkiezingen van 1989.
Het verbond van linkse partijen LiD onder leiding van oud-president Aleksandr Kwasniewski kreeg volgens de prognoses 12,2 procent van de stemmen en de Poolse Boerenpartij PSL bleef steken op 7,9 procent in de prognoses. De definitieve uitslag volgt naar verwachting morgen.
Het parlement besloot vorige maand, zo’n twee jaar na de vorige stembusgang, nieuwe verkiezingen uit te schrijven om een einde te maken aan een slepende crisis, die veroorzaakt werd door het uiteenvallen van de regeringscoalitie van PiS, de radicale boerenpartij Samoobrona en ultrakatholieke partij LPR.
De onverwachts hoge opkomst leidde tot vertraging bij de bekendmaking van de exitpolls. Sommige stembureaus raakten door hun stembiljetten heen en het duurde enige tijd voordat de kiescommissie nieuwe had bezorgd. Stembureaus bleven daardoor langer open. „Het was de langste avond in mijn leven”, zei Tusk na afloop. Na de agressieve verkiezingscampagne riep hij de Polen tot verzoening op. Het door hem geregeerde Polen moet een „huis voor alle Polen zijn”, liet Tusk weten.
Polen is gepolariseerd door de 58-jarige premier Kascynski. Zijn harde aanpak van corruptie en voormalige communisten, zijn assertieve buitenlandse politiek en zijn nadruk op traditionele katholieke waarden en normen maakten hem niet populair in bepaalde kringen.