Al bijna zeven jaar praten de Europese regeringsleiders over de manier waarop een steeds grotere Europese Unie hervormd moet worden. Er kwam een hoogdravende Europese grondwet, maar die sneuvelde tijdens referenda in Frankrijk en Nederland in 2005.Twee jaar duurde vervolgens de bezinningsperiode, die pas dit jaar in juni werd afgerond met politieke overeenstemming over een zogenoemd Hervormingsverdrag. De juridische uitwerking van die afspraken is nu klaar en wordt donderdag vastgesteld door de regeringsleiders van de 27 EU-landen. Daarna hoeft de tekst alleen nog vertaald te worden in de 23 talen van de EU.

Eindelijk kat in het bakkie, lijkt het.

Maar Europa zou Europa niet zijn als er niet op het laatst toch nog kleine problemen opduiken. Zo wil de inmiddels notoire dwarsligger Polen dat in het verdrag het zogeheten Ioannina-mechanisme wordt opgenomen. Dit houdt in het kort in dat als de EU een besluit neemt dat een klein aantal landen niet zint, die kunnen vragen om een periode van enkele maanden uitstel en een heroverweging.

Dit mechanisme bestond in feite al als een soort herenakkoord, maar Polen wil het nu expliciet opnemen in het verdrag. Dat willen andere EU-landen weer niet, want dan kan het –ooit– alleen bij unanimiteit worden afgeschaft.

Polen is niet de enige met noten op de zang. Bulgarije stribbelt nog tegen omdat het de euro in de eigen cyrillische vertaling van het verdrag wil schrijven als ’evro’. Slecht plan, zeggen de Europese Centrale Bank ECB en de meeste EU-landen. Een oplossing ligt er nog niet.

Ook Oostenrijk sputtert nog tegen. De universiteiten in het land worden overspoeld door Duitse studenten en Wenen wil daar maxima voor instellen. Maar in de EU geldt een vrij verkeer van personen, dat EU–burgers het recht geeft elders te werken en te studeren.

Italië tot slot, weigert nog in te stemmen met de nieuwe zetelverdeling in het Europees Parlement na de verkiezingen van 2009. Italië heeft nu nog evenveel zetels als Frankrijk en Groot-Brittannië maar verliest ten opzichte van die twee landen. Dit wordt waarschijnlijk doorgeschoven naar een later moment.

Als die vier obstakels uit de weg zijn, kunnen de EU–leiders de goedkeuring geven voor de vertaling van het verdrag dat dan ergens in december plechtig in alle 23 talen zal worden ondertekend. Ratificering door alle 27 lidstaten kan en moet daarna volgen. Tot nog toe lijkt het er op dat alleen Ierland een referendum zal houden. Als de Ieren ’ nee’ zeggen, gaat het verdrag niet door, maar dat is onwaarschijnlijk.

Het nieuwe verdrag is dan weliswaar een stuk korter dan de afgewezen grondwet (inclusief bijlagen 255 pagina’s tegen 481 in de grondwet), maar is door de vele verwijzingen naar eerdere verdragen een stuk moeilijker leesbaar, zo gaf een hoge ambtenaar van de Europese Commissie dinsdag wel toe. Hij beloofde wel dat er nog een verkorte publieksvriendelijke versie komt.