De Noord-Koreaanse leider Kim Jong Il en de Zuid-Koreaanse president Roh Moo Hyun sloten donderdag een verzoeningspact waarin ze een vredesverdrag beloven dat in de plaats moet komen van de wapenstilstand die 54 jaar geleden een einde maakte aan de Koreaanse Oorlog. Daarvoor willen ze een overeenkomst beleggen met de VS en China, die ook meevochten in het conflict en ondertekenaars zijn van de oorspronkelijke wapenstilstand.„We staan nu voor de taak de vrede op het Koreaanse schiereiland te bewerkstelligen waarnaar onze bevolkingen hunkeren”, zei de Zuid-Koreaanse minister van hereniging Lee Jae Joung gisteren. „Daarom heeft de regering speciale afgezanten afgevaardigd naar de VS, Japan, China en Rusland.”

De Amerikaanse president George Bush zei vorige maand dat hij bereid is de Koreaanse Oorlog formeel te beëindigen, maar alleen bij een totale nucleaire ontwapening van Noord-Korea. Een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken benadrukte donderdag dat de vredesbesprekingen nauw verbonden blijven met het onderwerp van nucleaire bewapening. „Ik denk dat de Zuid-Koreaanse regering bij het bereiken van een vredesverdrag de noodzaak heeft benadrukt om met het zeslandenoverleg in zijn geheel vooruitgang te boeken”, zei hij over de besprekingen die als doel hebben om Noord-Korea vrij te maken van kernwapens en nucleaire activiteiten.

De nucleaire kwestie wordt in het verzoeningspact van de twee Korea’s slechts terloops vermeld. Noord- en Zuid-Korea zullen zich gezamenlijk inspannen voor een soepele tenuitvoerlegging van gemaakte afspraken in het zogenoemde zeslandenoverleg.”

Noord-Korea stelde in juli zijn enige kernreactor bij Yongbyon buiten bedrijf nadat de VS hun harde opstelling tegenover het regime hadden aangepast. Het was het eerste concrete resultaat na jarenlange onderhandelingen waarbij ook China, Japan, Rusland en Zuid-Korea betrokken waren.

Eerder deze week ging Noord-Korea verder dan ooit in zijn belofte om zijn nucleaire ambities terug te schroeven. Het land beloofde bij besprekingen met de VS en regionale mogendheden om zijn belangrijkste nucleaire reactor stop te zetten en voor het eind van het jaar openheid te geven over al zijn nucleaire programma’s. In ruil daarvoor hebben de Amerikanen aangeboden „een begin te maken” met het proces Pyongyang te verwijderen van de zwarte lijst van landen die terrorisme sponsoren en om andere sancties op te heffen. Gisteren beweerde het Noord-Koreaanse staatspersagentschap echter dat de VS hiertoe al harde garanties hadden gegeven.

In het verzoeningspact kondigen de twee Korea’s ook een uitbreiding aan van de bestaande economische samenwerking. De twee landen willen een nieuwe speciale economische zone vestigen aan de westkust van Noord-Korea. Ook willen ze een bestaand industrieel park in de Noord-Koreaanse grensstad Kaesong versneld ontwikkelen en er op reguliere basis vracht per spoor mogelijk maken.

De Zuid-Koreaanse president Roh heeft zijn kabinet gisteren instructies gegeven om plannen uit te werken voor de uitvoering van het akkoord. Dat zei zijn woordvoerder Cheon Ho Seon. Cheon zei ook dat Roh tijdens de besprekingen deze week het lot ter sprake had gebracht van Zuid-Koreaanse krijgsgevangenen en burgers van wie vermoed wordt dat ze door Noord-Korea worden vastgehouden. Hij kon echter geen overeenkomst bereiken met Kim omdat hun standpunten te ver uiteenlagen. Ook de Zuid-Koreaanse minister van Defensie Kim Jang Soo zei dat hij de gevoelig liggende kwestie had aangesneden. De minister heeft zijn Noord-Koreaanse ambtgenoot Kim Il Chol gevraagd om de terugkeer van honderden Zuid-Koreaanse krijgsgevangen uit het noorden, maar hij kreeg geen antwoord op zijn verzoek.

Volgens de Zuid-Koreaanse regering leven er nog 545 militairen die tijdens de Koreaoorlog (1950-1953) door het noorden krijgsgevangen zijn gemaakt, net als 480 Zuid-Koreanen die door het communistische land zouden zijn ontvoerd. Het betreft voornamelijk vissers die sinds het eind van de oorlog met hun boot in noordelijke wateren terecht waren gekomen. Noord-Korea ontkent dat het Zuid-Koreaanse krijgsgevangen of ontvoerden vasthoudt en beweert dat de mensen in kwestie vrijwillig naar het noorden zijn gegaan.

Kim Jang Soo zei ook dat Roh tijdens besprekingen met Kim Jong Il voorstellen had gedaan om de 4 kilometer brede gedemilitariseerde zone tussen de Korea’s op „vreedzame manier” te gebruiken, maar dat de Noord-Koreaanse leider het voorstel had afgewezen omdat het daar te vroeg voor zou zijn.