Om het behoud van de theocratie
DE MEERN - SGP’ers gingen woensdagavond in discussie met dr. S. Paas over de waarde van het begrip theocratie. „Misschien is het beter om voortaan te spreken over christelijke of Bijbels genormeerde politiek?”
Eerder had Paas, auteur van ”Vrede stichten”, het theocratisch ideaal al wat „plagerig” als een dwaling bestempeld. Christenen en ook SGP’ers moeten volgens hem zoeken naar een nieuwe rolverdeling tussen kerk en staat. Want de invloed van het christendom op onze cultuur neemt nog steeds af.„Je kunt natuurlijk heel principieel over theocratische idealen blijven praten, maar wat is de realiteitswaarde daarvan als je amper twee zetels haalt”, zei hij woensdagavond. SGP’er drs. D. van Meeuwen wilde niet zo ver als Paas gaan. Maar hij vroeg zich wel af of het niet beter is om voortaan het begrip theocratie te mijden.
Wat is de waarde van het theocratisch gedachtegoed is een geseculariseerde samenleving? Daarover spraken Paas, Van Meeuwen en ook CDA-senator dr. mr. S. C. van Bijsterveld woensdagavond tijdens een SGP-conferentie in De Meern. De avond was georganiseerd door de Guido de Brès-stichting, het studiecentrum van de SGP.
Paas, missionair opbouwwerker in Amsterdam en lector gemeenteopbouw aan de Christelijke Hogeschool Ede, heeft staatsrechtelijke en ook theologische bezwaren tegen het begrip theocratie, zo zei hij. „Ik kan me niet voorstellen hoe rechtstatelijke beginselen, zoals de scheiding van kerk en staat en burgerlijke vrijheden, werkelijk gerespecteerd kunnen worden in een theocratie.”
Daarnaast vindt hij het „bedenkelijk” dat het theocratisch ideaal wordt onderbouwd met een beroep op de oudtestamentische bedeling. Voor het Nieuwe Testament is onvoldoende ruimte, betoogde hij. „Nadenken over Godsregering begint met nadenken over de vraag welke God regeert.”
Paas benadrukte dat een overheid „mensen geen andere reden moet geven om christen te zijn dan hartelijke liefde.” „En als dat zo is, moet de overheid het ook mogelijk kunnen maken om niet-christelijk te leven. Dat betekent niet dat zij elke niet-christelijke levenskeus maximaal moet faciliteren, maar wel moet het mogelijk blijven dat een Nederlander een bordeel kan bezoeken of abortus kan plegen. Alleen zo kan waar geloof ontstaan.”
„Dat brengt mij in een onmogelijke positie”, reageerde Van Meeuwen, fractievoorzitter van de gemeenteraadsfractie van SGP/ChristenUnie in Sliedrecht en locatiedirecteur van het Wartburg College in Dordrecht. „Een christenpoliticus mag in de raadszaal uitgaan van de vaste norm van Gods geboden en zich op grond daarvan keren tegen een bordeel. Je probeert daar een meerderheid voor te krijgen. Maar vervolgens mag het niet in een wet worden vastgelegd. Is dat wat u bedoelt?”
Paas: „Mijn punt is dat ik, als zendingswerker, denk dat het niet goed is als christenen zouden worden bevoordeeld boven andere groepen. Uit de zendingsgeschiedenis blijkt dat ook wel.” Dwang is volgens hem niet gewenst. „De kern is niet dat je niet kunt dwingen. Mijn punt is dat je het niet moet willen. Mensen kunnen God alleen liefhebben en navolgen als dat niet onder dwang gebeurt. Christelijke liefde veronderstelt vrijheid.”
Van Meeuwen vindt dat een te ruime invulling van het begrip christelijke vrijheid. Maar Paas’ verhaal moet SGP’ers wel te denken geven, meent hij. „Er gaat wel steeds iets mis. Waarom vallen mensen ons anders aan op het begrip theocratie en de woorden „weren en uitroeien?” Mensen begrijpen ons niet. Ik denk dat wij onvoldoende proberen een beter beeld neer te zetten.”
Zou het niet beter zijn, zo opperde Van Meeuwen, om voortaan het begrip theocratie niet meer te gebruiken en „gewoon te spreken over christelijke of Bijbels genormeerde politiek?” „Dat is geen kwestie van principe, maar van communicatie. We hebben te maken met een totaal veranderende en geseculariseerde samenleving. Ik pleit voor een positieve verwoording van onze principes. Anders plaatsen we onszelf buiten de publieke discussie.”