De koeien zijn buiten, achter het perceel met manshoge mais. Het weiland is drassig. De meeste dames liggen al herkauwend in het gras. Als Rijneveld (32) dichterbij komt, springen ze overeind.Boer Rijneveld heeft 47 melkkoeien, goed voor 380.000 liter melk per jaar. De maatschap, samen met zijn schoonvader, beheert ook nog 130 fokzeugen. „De afzonderlijke bedrijven zitten onder het gemiddelde, samen kunnen we er van rondkomen.”

De veehouder met zijn boerderij aan de drukke provinciale weg van Linschoten naar Montfoort heeft jaren van dalende melkprijzen achter de rug. Het dieptepunt lag ergens vorig jaar, toen maar 29 cent voor een kilogram melk werd betaald. In de supermarktoorlog was melk een gewillig wapen. De boeren hadden het nakijken.

Maar nu is de stemming positief. Sinds januari is de melkprijs gestegen tot op dit moment 38 cent per kilogram. „Er zijn al fabrieken die 40 cent betalen. Wie vorig jaar had gezegd dat de prijs nu rond dat bedrag zou liggen, was voor gek verklaard.”

De vraag naar zuivelproducten is, voor het eerst sinds jaren, groter dan het aanbod. Boterbergen en melkplassen zijn als sneeuw voor de zon verdwenen. Vooral in Azië neemt de vraag naar melkpoeder sterk toe. „Als de Chinezen een halve liter meer gaan drinken, merken we dat meteen.”

Het gaat Rijneveld te ver om te stellen dat de vaderlandse zuivelsector dus gouden tijden tegemoetgaat. „De prijsverhogingen hadden we met z’n allen heel hard nodig. We zijn nu terug op het niveau van eind jaren negentig. De ontwikkeling is gunstig, maar zo hard als de prijs nu stijgt is ook weer een beetje té.” En pas op, lacht hij, „de kip met de gouden eieren is misschien ook zo weer gevlogen.”

Het financiële voordeel is voor de melkveehouder niet direct in de knip voelbaar. „De prijzen zijn ook gestegen. Neem bijvoorbeeld krachtvoer. Dat kostte vorig jaar ongeveer 17 euro per 100 kilo, nu schommelt de prijs tussen de 20 en de 21 euro. Een koe heeft 1800 tot 2000 kilo krachtvoer per jaar nodig.”

Ook het inhuren van loonwerkers en de prijs van dieselolie zijn flink gestegen. „Als we de verhoging van de melkprijs niet hadden gehad, waren er absoluut bedrijven omgevallen.”

Blijft het verschil tussen dat wat een boer voor de melk krijgt en de prijs die de consument in de winkel betaalt. Een liter halfvolle melk van het huismerk kostte gisteren bij Albert Heijn 65 cent.

Voor volle melk rekent de supermarktketen 79 cent. Een liter Campina Boerenlandmelk komt bij AH op 89 cent. „Het gat is te groot, is eigenlijk al jaren te groot”, zegt Rijneveld. „Een collega-boer vroeg zich tijdens een vergadering af waar het lek zat.”

Consumenten mogen eigenlijk niet klagen over de hoge melk- en kaasprijzen, vindt de boer uit Linschoten. „Een liter melk is nog altijd goedkoper dan een liter mineraalwater. Terwijl dat gewoon water met een smaakje is.”

Melk behoort in feite tot de eerste levensbehoeften. „Hoe duur het is, maakt niet zo veel uit.” Consumenten zijn sneller geneigd kaas te laten liggen. „Men gaat liever drie keer per jaar op vakantie dan een kilo kaas duurder te moeten kopen.”

Nederland telt 22.000 melkveehouders. Voor S. J. Schenk, voorzitter van de vakgroep rundveehouderij van LTO Nederland, is de stijgende melkprijs vooral een bewijs dat melkveehouders zonder subsidie kunnen. Sinds 2004 bemoeit Europa zich minder met de melkprijs, waar voorheen een vaste melkprijs werd gegarandeerd.

In 2013 moet de invloed van Europa op de melkprijs zijn verdwenen en twee jaar later verdwijnt ook het melkquotum. „We zien nu dat echte marktwerking prima kan werken”, aldus Schenk.

Hij vermoedt dat de prijs dit jaar nog verder gaat stijgen. „De vraag naar zuivelproducten groeit per jaar met 2 procent, terwijl de productie nauwelijks groeit. Het was trouwens ook wel een keer nodig voor de boeren dat de melkprijs steeg.”